Lessen voor de toekomst en toekomstbestendige lessen – het CBD in 2020

17dec

Het bewogen jaar 2020 zit er bijna op. Lees het interview met manager CBD Maria Plug over werken in coronatijd, online cursussen en lessen voor de toekomst.

En toen kwam corona…

Het is onvoorstelbaar snel gegaan. Begin maart kregen we van de eerste klant een annulering voor een incompany cursus vanwege Covid-19. Vervolgens kwamen vragen over veiligheid op locaties. Binnen één week moesten we constateren dat het organiseren van cursussen op de gebruikelijke wijze niet meer haalbaar was. We hebben cursisten daarover geïnformeerd en aangegeven dat we de situatie tot Pasen zouden aankijken. De maandag daarop sloot de hogeschool haar deuren om pas half juni open te gaan voor toetsing op locatie. Een uitzonderlijke situatie. Een organisatie van volle kracht naar stilstand in een paar dagen.

Wat was je aanpak in deze tijd?
De grootste uitdaging was totale onzekerheid over het tijdsbestek van de maatregelen en dat al het reguliere onderwijs stante pede digitaal moest worden georganiseerd. Veel docenten die bij het CBD nascholingen geven, waren ontzettend druk met het bachelor onderwijs op een andere manier organiseren. Er was weinig tijd voor een nieuwe aanpak, maar het is toch gelukt. We hebben een aantal cursussen verschoven naar het najaar en het jaarlijkse symposium Medische Mycologie naar voorjaar 2021. Lopende cursussen zijn we waar mogelijk gaan digitaliseren. Dit najaar konden we cursisten een combinatie van online en fysiek onderwijs bieden. We hebben cursussen op locatie gegeven in hotels en in de praktijkzalen op de hogeschool geven we aan kleine groepen praktijkcursussen. De afdeling Evenementen van Hogeschool Leiden heeft ons fantastisch geholpen bij het coronaproof organiseren hiervan en we krijgen ook van cursisten te horen hoe netjes het is geregeld.

Hoe gaat het met de online cursussen?
Online cursussen blijken een goed alternatief en vanuit didactisch perspectief vind ik het voor sommige onderdelen zelfs een vooruitgang. We hebben inmiddels veel geleerd. Een goede online les vraagt een specifieke benadering en zeker geen nabootsing van een les die voor cursisten op locatie was voorbereid. Online interactie kost meer tijd. Wat goed werkt is veel rust inbouwen, tijd besteden aan het leren kennen van elkaar en ruimte voor gesprekjes organiseren. We merken wel dat mensen in een lokaal makkelijker voorbeelden uit de eigen praktijk delen dan in een online omgeving. Het helpt als cursisten elkaar al kennen, bijvoorbeeld bij incompany trainingen voor één bedrijf. Opdrachtgevers zijn blij met de flexibiliteit die online onderwijs biedt.

Voor welke onderdelen vind je online onderwijs een vooruitgang?
Voor de theoretische basis, voor maatwerktrajecten en voor cursussen met een breder publiek. Als cursisten eerst thuis op hun eigen tempo instructiefilmpjes bekijken en opdrachten maken, komen ze over het algemeen veel beter voorbereid naar de cursus en leren ze er meer van. Online cursussen zijn makkelijk op te knippen in delen van bijvoorbeeld anderhalf uur, voor maatwerktrajecten blijkt dit ideaal. We zijn dit jaar begonnen met cursussen FAIR data stewardship. De online cursus van docent Mischa Barthel trok mensen van over de hele wereld. We werken nu ook veel met conference camera’s en een livestream is een uitkomst voor cursisten die van ver moeten komen of cursisten die vanwege coronaklachten niet live aanwezig kunnen zijn.

“We hebben dit jaar in korte tijd zoveel waardevols geleerd omdat we ons wel moesten aanpassen, zaken waar we anders alleen maar over zouden praten door de waan van de dag.”

Hoe is het om leiding te geven aan een grotendeels thuiswerkende organisatie?
Juist nu we thuiswerken merk ik hoe belangrijk het is dat je mensen op de gang tegenkomt en bij het koffiezetapparaat spreekt. De zaken worden goed geregeld maar je bent minder op de hoogte, ook van hoe het echt met mensen gaat. Online afspraken zijn veelal zakelijk, terwijl informeel contact zorgt voor verbinding. Op Hogeschool Leiden wordt van alles georganiseerd om de betrokkenheid te vergroten, maar online borrels kunnen het echte contact zonder scherm niet vervangen. Aan de andere kant zie ik dat thuiswerken kan zorgen voor een betere privé/werkbalans en ook een positief effect heeft op zaken als flexibiliteit en productiviteit.

Heb je tips voor de thuiswerkende collega?
Aanwezigheid zorgt voor betrokkenheid. Ik zoek heel bewust naar activiteiten die ervoor zorgen dat ik deel blijf van de organisatie. Het organiseren van dingen voor het algemeen belang zorgt ervoor dat ik mensen van verschillende afdelingen blijf tegenkomen. Dit geeft me energie. En ik maak elke ochtend voor ik aan het werk ga een wandeling buiten. Met thuiswerken moet je echt opletten dat je voldoende blijft bewegen.

Welke aan corona gerelateerde activiteiten heb je ondernomen?
Samen met Boerhaave Nascholing (LUMC), Leiden Bioscience Park en LURIS maak ik TechTalk de podcast waarin we laten horen wat er op het Leiden Bio Science Park allemaal gebeurt aan onderzoek en activiteiten in de strijd tegen corona. Het CBD krijgt vragen over corona-diagnostiek en veilig werken. Bedrijven en instellingen zijn bekend met onze expertise op dit gebied en weten ons te vinden. Op werkvlak was het een jaar met veel uitdagingen, maar we hebben ontzettend veel geleerd doordat we gedwongen anders moesten gaan werken en kijken. De stroomversnelling waarin we zaken moesten regelen, heeft voor een flexibele en toekomstbestendige organisatie gezorgd.