SIA honoreert vier onderzoeksprojecten LCAB
21 januari 2020 - Het Regieorgaan SIA honoreerde onlangs vier onderzoeksprojecten van het Leiden Centre for Applied Bioscience (LCAB): het kenniscentrum van de faculteit Science & Technology.
Het gaat om een RAAK-Publiek subsidie voor ‘RHINOCEROMICS’ een onderzoek naar de gezondheidsproblemen van zwarte neushoorns in dierentuinen, een RAAK-Publiek subsidie voor ‘Check de Test’, waarin de betrouwbaarheid van genetische zelftesten wordt onderzocht, een KIEM hbo-subsidie voor een onderzoek naar smaakstoffen in vloeistoffen met een ‘kunstmatige tong’ en een KIEM hbo-subsidie voor een onderzoek naar gunstige bacteriën waarmee het koraalrif weerbaarder gemaakt kan worden. De komende periode gaan de lectoraten van het LCAB samen met studenten, kennisinstellingen, bedrijven en overige partners deze projecten uitvoeren.
Project 1: RHINOCEROMICS als mogelijke redding voor bedreigde zwarte neushoorn
De zwarte neushoorn staat al jaren op de lijst van ernstig bedreigde diersoorten. In het wild leven er nog slechts 5.000. Ook de zwarte neushoorns in dierentuinen worden vanwege ernstige gezondheidsproblemen bedreigd. Het lijkt erop dat voeding en beweging bij de in totaal nog 250 levende zwarte neushoorns in dierentuinen mogelijk zorgt voor ijzerstapeling, insuline-resistentie en verschillende stofwisselingsproblemen. Zwarte neushoorns geboren in dierentuinen overlijden hierdoor vaak al voordat ze geslachtsrijp zijn. Dit kan de ondergang van deze diersoort betekenen.
Onderzoek door lectoraat Innovatieve Moleculaire Diagnostiek
In februari 2020 start het lectoraat Innovatieve Moleculaire Diagnostiek, onder leiding van lector Willem van Leeuwen met het RHINOCEROMICS onderzoek waarin deze gezondheidsproblemen worden onderzocht. Met behulp van geavanceerde omics technieken wordt een breed scala aan potentiële biologische factoren bij de neushoorns gemeten. Daarnaast worden bloed en ontlasting van de neushoorns onderzocht met als doel technieken en biomarkers te ontwikkelen waarmee de gezondheid van deze ernstig bedreigde zwarte neushoorn in de dierentuin bewaakt kan worden en aan de hand van dieet en activiteitenprogramma’s verbeterd kan worden. Het onderzoek wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met Avans Hogeschool Breda, verschillende dierentuinen (gecoördineerd vanuit Diergaarde Blijdorp), Universiteit Utrecht, Universiteit van Zurich, Naturalis Biodiversity Center en BaseClear.
Project 2: 'Check de Test' project
Hoe betrouwbaar zijn de resultaten en kwaliteit informatievoorziening van zelftesten? Check de Test zoekt het uit!
Er is een groeiende belangstelling voor genetische zelftesten die consumenten zelf kunnen aanschaffen. Zowel het aanbod als het gebruik van deze tests maakt de laatste jaren een enorme groei door. De toepassingsgebieden variëren van het bepalen van verwantschap, afkomst, risico op ziekten, medicatieveiligheid, fitheid en gezondheid. Het aanbod aan genetische zelftesten brengt de nodige uitdagingen met zich mee. In de eerste plaats voor de consument die de test laat doen, maar ook voor professionals in de zorg en de sportwereld die vragen moeten beantwoorden over of adviezen moeten geven op basis van de resultaten van de testen. De regelgeving op het gebied van genetische zelftesten is nog in ontwikkeling. Ook voor de bedrijven die de testen aanbieden zijn er nog veel uitdagingen in deze dynamische markt.
Onderzoek door lectoraat Genome Based Health
Het ‘Check de Test’- project, dat onder leiding van lector Peter Taschner van het lectoraat Genome Based Health wordt uitgevoerd, heeft de ambitie om de beschikbare kennis en technologie voor genoomanalyse in te zetten om inzicht te krijgen in de kwaliteit van genetische testen, de informatievoorziening rond genetische testen te verbeteren, inzicht te bieden in de achtergronden van genetische testen die op termijn het succes van leefstijlinterventies zouden kunnen voorspellen en algemene voorlichting over genetica en genetische testen voor het publiek te ontwikkelen. Het onderzoek wordt aangevlogen vanuit een uniek consortium bestaande uit kennisinstellingen, onderzoekers, artsen, paramedische professionals en beleidsmedewerkers die zich met genetisch onderzoek, genetische diagnostiek en (publieks)voorlichting bezig houden.
Project 3: Tong-op-een-chip technologie
Smaken Verschillen toetst bredere toepasbaarheid tong-op-een-chip technologie
Het lectoraat Genome-based Health van lector Peter Taschner heeft een KIEM-hbo subsidie gekregen voor een onderzoek naar smaakstoffen in vloeistoffen met een ‘kunstmatige tong’. Het onderzoek dat in nauwe samenwerking met Wageningen Plant Research (WPR) en twee bedrijven in de voedingssector wordt uitgevoerd, maakt gebruik van de unieke tong-op-een-chip technologie van WPR. Hierbij worden smaakreceptoren van de mens in gemodificeerde menselijke cellen tot expressie gebracht. Achtergrondsignalen uit monsters en van gastheercellen op de chip beperken nu nog de functionaliteit van de ‘tong’. Met behulp van het Smaken Verschillen-onderzoek hoopt het lectoraat dat de tong-op-een-chip technologie breder toegepast kan worden. Het onderzoek wordt uitgevoerd in het Foodlab van het LCAB.
Project 4: Onderzoek naar gunstige bacteriën moet koraalrif weerbaar maken
Wereldwijd zijn koraalriffen aan het verdwijnen. Oorzaken hiervoor zijn hogere zeewater-temperaturen en toegenomen CO2 opname in de oceanen. Om het uitsterven van koralen op Bonaire te voorkomen, herstelt Reef Renewal Foundation Bonaire het koraal door in lokale ‘nurseries’ onder beschermde omstandigheden koralen op te groeien en deze vervolgens uit te planten naar plekken waar het koraal is verdwenen. Deze koralen overleven goed onder normale omstandigheden, maar milieuverstoringen vormen ook voor deze herstelde koraalriffen een groot gevaar. Een nieuwe, veelbelovende strategie om koralen weerbaarder te maken tegen milieuverstoringen is modificatie van het koraalmicrobioom. Dit microbioom bevat bacteriën die gunstige effecten op de gezondheid en weerbaarheid van koralen hebben. Het extra toedienen van deze gunstige bacteriën in de vorm van een probioticum zou koralen beter bestand moeten maken tegen milieuverstoringen.
Onderzoek door lectoraat Innovatieve Moleculaire Diagnostiek
Met het onderzoek hoopt assistent lector Maarten Morsink van het lectoraat Innovatieve Moleculaire Diagnostiek met samenwerkingspartners Reef Renewal Foundation Bonaire, Naturalis en Wageningen University te kunnen bepalen welke bacteriën de herstelde koralen bevatten en welke van deze bacteriën gunstige eigenschappen hebben op de gezondheid en weerbaarheid van het koraal.