Onderzoeksgroep Antroposofische Gezondheidszorg
De antroposofische gezondheidszorg werkt vanuit een spirituele, integrale mens- en wereldvisie. De onderzoeksgroep Antroposofische Gezondheidszorg ziet dat de kennis, methoden, producten en diensten uit de antroposofische zorgpraktijk waardevol zijn bij het tegemoet treden van de genoemde ontwikkelingen. Haar concepten, de aanvullende individu-georiënteerde/ persoonsgerichte diagnostiek en therapieën, en de aandacht voor ‘heel de mens’ en zelfmanagement bevorderen de vitaliteit, gezondheid, kwaliteit van leven en betekenisgeving van mensen, zowel preventief als curatief.
Werkwijze
Door het doen van praktijkgericht onderzoek dragen we bij aan de integrale, antroposofische zorg aan de bovenstaande ontwikkelingen zichtbaar maken, optimaliseren, verantwoorden en de kennis en methoden implementeren in het onderwijs en de zorgpraktijk. Centraal hierbij staat de integratie van de “best of both worlds” van:
- Bestrijden van symptomen en zieke onderdelen/ processen (“Fighting disease”) & ondersteunen en versterken van vitaliteit, gezondheid, zelfregulatie en zelfherstel op meerdere niveaus (“Health promotion”)
- Reguliere, Integrative Medicine en antroposofische kennis en praktijkmethoden, ten behoeve van het verkrijgen en behouden van een optimale vitaliteit, gezondheid, eigen regie, kwaliteit van leven en zingeving gedurende de gehele levensloop.
Impact
De antroposofische gezondheidszorg is traditioneel individu-georiënteerd, waardoor in de afgelopen eeuw aanzienlijke ervaringskennis is opgebouwd voor persoonsgericht werken. Recentelijk is er gewerkt aan het integreren van bestaande methodologische kennis over casestudies (CARE-guidelines) met het persoonsgerichte antroposofische werken. Dit heeft geleid tot de ontwikkeling van de CARE-AAT guideline voor VT-AG professionals, gericht op het optimaal beschrijven en evalueren van complexe zorgtrajecten binnen de transitie van Evidence Based Practice naar Context-Based Practice zoals beschreven in het rapport van de Raad voor de Volksgezondheid “Zonder context geen bewijs” (2017) en maakt deel uit van de centrale onderzoekslijnen “Persoonsgerichte zorg” en “Methoden” van KC VEER.
Onderwijs
Doorwerking naar het onderwijs is een belangrijk doelstelling van de onderzoeksgroep Antroposofische Gezondheidszorg. In samenwerking met de onderwijsmanager, docent-onderzoekers en studenten worden nieuwe inzichten vanuit praktijkgericht onderzoek ingezet om het onderwijs van de opleiding Vaktherapie van Hogeschool Leiden te innoveren. De onderzoeksgroep is de grootste opdrachtgever voor studentenprojecten van de opleiding Vaktherapie en stelt jaarlijks onderzoeksvoorstellen op.
Meer over antroposofische gezondheidszorg
De antroposofische gezondheidszorg is van oudsher individu-georiënteerd. In de afgelopen 100 jaar is daardoor veel ervaringskennis opgebouwd met betrekking tot persoonsgericht werken. In de afgelopen jaren is er gewerkt aan het verbinden van de bestaande methodologische kennis over casestudies en case reports (CARE (CAse REport) guidelines) met de kennis over het persoonsgericht antroposofisch werken.
Deze kennis heeft geleid tot het doorontwikkelen van de bestaande CARE-guideline naar een CARE-AAT guideline voor VT-AG professionals, de scholing en coaching van docenten en studenten VT-AG, zorgprofessionals (VT-AG, en fysiotherapie-AG), en van masterstudenten Fysiotherapie en Wijkgerichte Beweegzorg. De kennis wordt ingezet om studenten en professionals te leren om complexe, individu-georiënteerde zorgtrajecten zo optimaal mogelijk te beschrijven, om inzicht te geven in het klinisch redeneren, mogelijke werkingsmechanismen en werkzame elementen te identificeren, (in bepaalde gevallen) te evalueren op effectiviteit (casestudy methodologie) en daarover volgens de huidige wetenschappelijke normen te rapporteren met behulp van CARE guidelines.
Deze aanpak past binnen de huidige transitie van Evidence Based Practice (EBP) naar Context-Based practice zoals beschreven in het rapport van de Raad voor de Volksgezondheid “Zonder context geen bewijs” (2017) en maakt deel uit van de centrale onderzoekslijnen “Persoonsgerichte zorg” en “Methoden” van KC VEER.
Meer over vaktherapie en doorwerking naar het onderwijs
Vaktherapie werkt aan de volgende drie prioriteiten:
- Toepassingsgerichte professionalisering docenten op gebied van ‘Onderzoek in Onderwijs: elke onderwijsperiode (4x per jaar) wordt een scholingsbijeenkomst georganiseerd met het thema ‘Onderzoek in Onderwijs’, waarbij docenten geschoold worden in o.a. EBP en het betrekken van actuele inzichten vanuit vaktherapeutisch onderzoek in het onderwijs. Ook vindt er kennisoverdracht en uitwisseling plaats op gebied van het antroposofisch mensbeeld.
- Via onderzoek bijdragen aan onderwijsontwikkeling op gebied van vaktherapie:
Aanvullend op de structurele inzet van twee docenten vanuit de opleiding bij het lectoraat is er formatieruimte flexibel beschikbaar voor docenten die zich op gebied van onderzoeksvaardigheden willen ontwikkelen. Het gaat in eerste instantie om docenten die betrokken zijn bij onderwijs in onderzoeksvaardigheden, zelf ooit een master hebben gedaan maar al een tijdje niet zelf meer bezig zijn geweest met onderzoek. Zij kunnen voor een of meerdere periodes aan een (deel)project werken, onder begeleiding van de senior-docentonderzoeker vaktherapie en/of de lector. Met het onderzoek versterken ze hun eigen onderzoekend vermogen én de opgedane inzichten vanuit het onderzoeksproject kunnen in het onderwijs geïmplementeerd worden. Het gaat dan ook telkens om een project waarmee een kennisvraag van de opleiding kan worden beantwoord.- Onderzoek inzetten op landelijk niveau voor de versteviging van de positie van vaktherapie, in landelijke samenwerking, waaronder:
- Werkingsmechanismen (o.a. theorieontwikkeling)
- Effectonderzoek (reviews, RCTs, maar ook andere designs)
- Cliëntervaringen
- Onderzoek inzetten op domeinen die uniek zijn voor Vaktherapie AG, waaronder:
- Impressief werken (unieke praktijkmethode van VT-AG)
- Fenomenologische methode (ten dienste van het klinisch redeneren)
- Verbinding tussen onderwijs-onderzoek-beroepspraktijk verder versterken (voorheen symposium VA): via het opzetten en bestendigen van een Learning Community Vaktherapie AG. Onder meer door het (z.m. jaarlijks) organiseren van een ‘VT-AG Learning Community Festival’ (eerder was er al wel een ‘Symposium Vaktherapie’). Het werkveld wordt op deze manier actiever betrokken bij afstudeeronderzoek (PROV; het gaat om onderling uitwisselen van kennis en ervaring. Zo worden afstudeerprojecten gepresenteerd van het voorgaande jaar en kunnen vierdejaarsstudenten op die dag hun (groeps)interviews afnemen voor hun afstudeerprojecten (omdat respondenten steeds moeilijker te vinden zijn). Het lectoraat draagt op die dag relevante en recente inzichten uit onderzoek over aan onderwijs en werkveld en kan op die dag (onderzoeks)wensen en -behoeften ophalen uit onderwijs en werkveld.
Onze projecten
-
Antibioticaresistentie, preventie en behandeling van infectieziektenResistentie tegen antibiotica is een complex en groeiend internationaal volksgezondheidsprobleem met belangrijke gevolgen zoals een... Lees meerabout <span>Antibioticaresistentie, preventie en behandeling van infectieziekten</span>
-
Bovenste luchtweginfecties bij kinderen: gebruik van twee appsEen onderzoek naar de potentie van twee eHealth applicaties voor veilig en effectief gebruik van natuurlijke middelen en ter... Lees meerabout <span>Bovenste luchtweginfecties bij kinderen: gebruik van twee apps</span>
-
Slaapproblemen bij het jonge kind: een andere aanpakGoed slapen kun je leren! Tijdens dit project helpen we mensen met het slaapprobleem van hun kind en helpen zij ons én toekomstige... Lees meerabout <span>Slaapproblemen bij het jonge kind: een andere aanpak</span>
Samen onderzoeken?
Antroposofische Gezondheidszorg
Onze lector
Erik Baars is de lector van de onderzoeksgroep Antroposofische Gezondheidszorg. Benieuwd naar wat hij allemaal heeft gedaan?
Lees meer over de lector
Uitgelicht
Case report on clay sculpting of Platonic solids for anxiety: Exploration of effects and mechanisms of change
Eefje Belt ontvangt de AGEM Innovation Grant van het Amsterdam UMC
Onderzoek naar klantervaringen in de Antroposofische huisartsenpraktijken
Onze resultaten en publicaties
-
ArtikelPascal Kreijen en Annemarie Abbing (2024), Case report on clay sculpting of Platonic solids for anxiety: Exploration of effects and mechanisms of change, The Arts in Psychotherapy, Volume 91
-
BijdrageEdmond Schoorel en Pascal Kreijen (2024), Meerwaarde van Natuurlijke Kraamzorg samenvatting van de resultaten
-
ArtikelVan Drie, M.J. & Abbing, A. (2024), Beeldende therapie bij psychotische forensische cliënten: Wat werkt? Een kwalitatief onderzoek naar werkzame elementen van beeldende therapie bij psychosegevoeligheid in de forensische psychiatrie., Tijdschrift voor vaktherapie 20(1), 14-22
Ons netwerk
Vaktherapie
Nederland
- Lectoraat Kennisontwikkeling Vaktherapieën (KenVak)
- Federatie Vaktherapeutische Beroepen
- Prof. Dr. Susan van Hooren – Hoogleraar Vaktherapie – Open Universiteit
Internationaal
- Universiteit Leiden, Faculteit Sociale Wetenschappen
- Prof. Dr. Sabine Koch – Professor of Empirical Research in Creative Arts Therapies & Director of RIArT, Alanus University Alfter, RIArT / SRH University Heidelberg; Department Creative Arts Therapies
- Prof. Dr. Harald Gruber – Head of Department Art Therapy – Alanus Hochschule, Germany
Antroposofische gezondheidszorg
Nederland
- Academie Antroposofische Gezondheidszorg (AAG)
- Academy Integrative Medicine (AIM)
- AMC-Universiteit van Amsterdam
- Consortium voor Integrale Zorg en Gezondheid (CIZG)
- Erasmus Universiteit
- Landelijke patiëntenvereniging Antroposana
- Kenniscentrum VEER
- Louis Bolk Instituut (LBI)
- Medische sectie raad AVIN
- Nederlandse Vereniging van Antroposofische Zorgaanbieders (NVAZ)
- Platform Antroposofische Gezondheidszorg (PAG)
- Universiteit Leiden, Faculteit Sociale Wetenschappen
- Universiteit Tilburg, Tranzo
- Universiteit Utrecht
- Weleda Benelux
Antroposofische gezondheidszorg
Internationaal
Duitsland
- Charité - Universitätsmedizin Berlijn, Duitsland
- ESCAMP, Freiburg, Duitsland
- Forschungsinstitut Havelhöhe, Duitsland
- IFAEMM, Duitsland
- Universiteit Witten-Herdecke
Zwitserland
- International Research Council, Medical Section Goetheanum, Zwitserland
Overig
- S-HEAL international onderzoeksgroep
Kenniscentrum VEER
- Vitale Delta hogescholen
Antibioticaresistentie
- CARE 2 werkgroep Medische sectie, Dornach
- Hogeschool Rotterdam
- JPIAMR “GIFTS-AMR” netwerk
- M. Emeje, National Institute for Pharmaceutical Research & Development, Nigeria;M. Fernandez, Portales IAVH, Spain; M. Frass, Austrian Umbrella Organisation for Medical Holistic Therapy/ WissHOM, Austria; M. Guldas, Uludag University, Turkey; Z. Girgin Ersoy, Uludag University, Turkey; X. Hu, Univ. of Southampton, School of Primary Care, Population Sciences and Medical Education, UK; R. Huber, University Medical Centre Freiburg, Germany; M. Johnson, Organic Research Centre, UK; E. Katuura, Makerere University, Uganda; P. Little, Univ. of Southampton, School of Primary Care, Population Sciences and Medical Education, UK; J. Liu, Centre for Evidence-Based Chinese Medicine, Beijing University of Chinese Medicine, China’; D. Martin, University of Witten-Herdecke, Germany; M. Moore, Univ. of Southampton, School of Primary Care, Population Sciences and Medical Education, UK; T. Nicolai, Eurocam, Belgium; E. Oppong Bekoe, University of Ghana, School of Pharmacy, Ghana; P. Panhofer, Private Medical University, Sigmund Freud University, Austria;
BN. Prakash, The University of Trans-Disciplinary Health Sciences & Technology, India; R. Sanogo, University of Sciences, Techniques and Bamako Technologies (USTTB), Faculty of Pharmacy, Mali; K. Sørheim, Norwegian Centre for Organic Agriculture, Norway; H. Szőke, University of Pécs, Hungary; E. van der Werf, Homeopathy Research Institute (HRI), UK; D. Vankova, Medical University of Varna,
Bulgaria; H. van Wietmarschen, Louis Bolk Institute, The Netherlands; P. Weiermayer, OEGVH/ WissHom, Austria; M. Willcox, University of Southampton, UK; L. Windsley, Organic research centre, UK; F. Yutong, Centre for Evidence-Based Chinese Medicine, Beijing University of Chinese Medicine, China.
- M. Emeje, National Institute for Pharmaceutical Research & Development, Nigeria;M. Fernandez, Portales IAVH, Spain; M. Frass, Austrian Umbrella Organisation for Medical Holistic Therapy/ WissHOM, Austria; M. Guldas, Uludag University, Turkey; Z. Girgin Ersoy, Uludag University, Turkey; X. Hu, Univ. of Southampton, School of Primary Care, Population Sciences and Medical Education, UK; R. Huber, University Medical Centre Freiburg, Germany; M. Johnson, Organic Research Centre, UK; E. Katuura, Makerere University, Uganda; P. Little, Univ. of Southampton, School of Primary Care, Population Sciences and Medical Education, UK; J. Liu, Centre for Evidence-Based Chinese Medicine, Beijing University of Chinese Medicine, China’; D. Martin, University of Witten-Herdecke, Germany; M. Moore, Univ. of Southampton, School of Primary Care, Population Sciences and Medical Education, UK; T. Nicolai, Eurocam, Belgium; E. Oppong Bekoe, University of Ghana, School of Pharmacy, Ghana; P. Panhofer, Private Medical University, Sigmund Freud University, Austria;
- Wala, Bad Boll, Duitsland
Overig
- Context Creative Studio: voor ontwikkeling van de apps en project website
Beroepsgroepen
- Nederlandse Vereniging van Antroposofische Artsen
- Nederlandse Vereniging van Antroposofische Fysiotherapeuten
- Nederlandse Vereniging voor Euritmietherapie
- Nederlandse Vereniging ter bevordering van Antroposofische Gespreks- en Psychotherapie
- Nederlandse Vereniging Vaktherapie – Antroposofisch Geïnspireerd