naar homepagina
Hogeschool Leiden

Serie 2: Buitenbooster 5 - Met boeken naar buiten

In deze buitenbooster nemen de onderzoekers van het lectoraat je mee naar een mooi plekje in de buitenomgeving om samen een boek te lezen. Want buiten komt het verhaal tot leven!

De Boeken BuitenBooster Poster

Grijs en vochtig weer. Regen en harde wind. En dan plotseling een dag met veel zon en een felblauwe lucht. Februari vertelt dat het nog winter is, maar we merken ook dat dit jaargetijde zachtjes opzij wordt geduwd door het voorjaar. Op de koude en donkere wintergrond lijken er klodders vrolijk gekleurde verf te verschijnen; de krokussen laten zich weer zien! Als je goed luistert neemt het gezang van vogels toe. Met het voorjaar in aantocht willen we de winter al van ons afschudden en de lente voelen. Lekker vooruitkijken naar zachte, zonnige dagen met het nieuwe groen om ons heen. We gaan verhalen die we hebben verzameld naar buiten brengen in het frisse licht van de lente. We bespreken grote en kleine kwesties die over het leven op aarde gaan. Hoe de natuur voor ons zorgt en hoe wij voor de natuur zorgen. In boeken vinden we zoveel mooie verhalen die gesprekken uitlokken en inspireren.  

Daarom een Boeken BuitenBooster poster ( pdf, 3.54 MB ). De poster nodigt je uit om plaats te nemen rond de natuurlijke leestafel. Er zijn veel mooie boeken om voorgelezen en bevraagd te worden. Heb je een leestafel op je school of je werk? Hang de poster op en laat je inspireren om de boeken ook mee naar buiten te nemen. Investeer in mooie gesprekken en verhalen met de Boeken Buiten-Booster!  

Praat met kinderen over de natuur

De poster is ingedeeld in vier thema’s: de plantenwereld, de dierenwereld, naar wat er leeft in de grond en naar wat de natuur aan voedsel brengt. Er staan boeken bij waaruit je kunt kiezen, maar vul gerust aan. Als we het met kinderen willen hebben over de natuur en het klimaat en over hoe belangrijk het is hier zorg voor te dragen kunnen deze en andere boeken helpend zijn.  

Met boeken naar buiten

Het lijkt misschien nog wat koud buiten, maar laten we onze jas aandoen en buiten een plekje zoeken. Daar bij de boom of bij de heg kunnen we samen gaan zitten en het boek beleven. Het verhaal komt buiten tot leven en wordt omlijst door geluiden van vogels, van verkeer, van mensen op straat. De wind helpt bij het omslaan van de bladzijden en de kou zorgt ervoor dat we iets dichter bij elkaar kruipen.

Energie krijgen door voorleesmomenten

Door buiten boeken voor te lezen en te luisteren naar wat er wordt verteld, worden de verhalen als het ware ons hoofd, ons lijf ingeblazen. Het verhaal krijgt meer kleur, meer energie en wordt werkelijker. Het boek verbindt ons en de kinderen met de buitenomgeving en zorgt voor een andere taalbeleving. De natuur vindt zijn weerklank in de tekst en andersom en zorgt voor verbinding. Zo kan een voorleesmoment in de buitenomgeving een rijke, waardevolle activiteit zijn waar we na veel binnen zijn en vaak ook verplicht binnen zitten, weer energie van kunnen krijgen en plezier door kunnen ervaren.

Onderzoek Hoofd-Schouders-Knie-en Taal

In bijeenkomsten die we hebben gehad voor het onderzoek Hoofd, schouders, knie en TAAL gingen professionals uit de kinderopvang met een boek naar buiten en kwamen hierdoor op ideeën. Met kleine groepjes kinderen op de rand van de zandbak voorlezen, met een boek op avontuur in de moestuin of op een spannende plek in het donker onder het houten klimrek een verhaal vertellen met een prentenboek.

Voorlezen met ouders

En wat dacht je van het samen voorlezen met ouders? De gesprekken met hen hebben de afgelopen tijd veelal via het beeldscherm of de telefoon plaatsgevonden. Bij het hek worden zij uitgezwaaid door hun kind(eren) en het even binnen komen kijken naar wat er in de groep is gebeurd is er vaak niet meer bij. Een voorleesmoment waarbij ouders buiten een boek mogen voorlezen, mogen bekijken is een prachtige gelegenheid om het contact met ouders te versterken en hen weer deelgenoot te laten zijn van het leven in en om de school of kinderopvang.

Klimaatverandering 

Verbinden met de natuur; dat gaat goed als we de natuur ervaren, maar ook als we met elkaar in gesprek gaan over de natuur. Wat vinden we fijn, waardevol, waar maken we ons zorgen over? Er mag ruimte zijn om grote en kleine vragen te stellen.  

Drie positieve reacties op klimaatverandering

Susie Burke is psycholoog bij de Australian Psychological Society. Ze is een omgevingspsycholoog, gespecialiseerd in klimaatpsychologie. Ze zegt dat er drie positieve reacties zijn op een enorme stressfactor zoals klimaatverandering. 

  1. Emotiegerichte coping
    Emotiegerichte coping gaat over gevoelens. Dit kan zijn: 'Tijd doorbrengen met mensen van wie we houden en voor wie we zorgen. Positieve activiteiten doen. Tijd doorbrengen in de natuur. Een pauze nemen.' Burke zegt dat het natuurlijk ons ​​instinct is om onze kinderen te beschermen tegen de hardheid van de wereld. Maar als ze eenmaal oud genoeg zijn om naar school te gaan en een beetje van het nieuws te begrijpen, is dat misschien niet meer mogelijk. In plaats daarvan is het onze taak om open te staan ​​voor 'te horen hoe kinderen zich voelen en denken over de klimaatcrisis en de kinderen kunnen helpen om met die gevoelens om te gaan'.
  2. Probleemgerichte coping 
    Probleemgerichte coping gaat over actie. De dingen die we doen om het werkelijke probleem dat de stress veroorzaakt te verminderen. Dat zijn acties van 'rentmeesterschap' voor het milieu zoals composteren en afval opruimen, tot maatschappelijke betrokkenheid, zoals het schrijven van een brief of meedoen met een lokale bijeenkomst of protest. 
  3. Betekenisgerichte coping 
    Betekenisgerichte coping gaat over denken. Hoe het probleem zo te kaderen dat we kunnen blijven hopen en niet in cynisme, apathie of wanhoop vervallen. 

Bronnen