Verantwoording 2018

De verantwoording over 2018 van het lectoraat Sociale Innovatie en Ondernemerschap over de bijdrage aan de beroepspraktijk en maatschappij, aan onderwijs en professionalisering en aan kennisontwikkeling.

Beroepspraktijk en maatschappij

Het lectoraat focust op het ontwikkelen van innovatieve oplossingen en implementatie van nieuwe werkwijze voor zorg- en welzijnsprofessionals. Sociale innovatie kan slagen door de deskundige inzet van sociaal professionals als zij ook een sociaal ondernemende basishouding ontwikkelen. In 2018 is er geoogst en er ontstonden nieuwe onderzoeksprojecten. Hieronder een aantal belangrijke markeringen uit de vele ontwikkelingen. 

Werkplaats Sociaal Domein (WSD) 2016-2019

Er zijn in 2018 verschillende projecten uitgevoerd binnen de vier kennislijnen: (1) ontwikkeling professionaliteit, (2) stimuleren van actief burgerschap en eigenaarschap, (3) verbindingen versterken in het sociaal domein, (4) monitoren van effecten. Deze projecten richten zich op de 4O’s: onderzoek, onderwijs, ondersteuning en ontwikkeling.

Er is een leergang samenwerken in de wijk ontwikkeld en gegeven aan alle Wmo-wijkteams en servicepuntenXL in gemeente Den Haag. Ook is er een learning community samenwerken in de wijk opgezet i.s.m. het LUMC huisartsgeneeskunde en gemeente Den Haag. Het doel van de learning community is interprofessioneel leren en samenwerken van studenten sociaal werk, verpleegkunde en huisartsen-in-opleiding, waarbij integraal wijkgericht werken centraal staat.

Rondom het thema schulden en armoede is een conferentie gehouden in Leiden waar ruim 220 professionals, vrijwilligers en studenten bijeen kwamen om na te denken over een gezamenlijke aanpak van deze problematiek in de stad. Aan het eind van de conferentie hebben de deelnemers zich verbonden aan het uitvoeren van het Leidse preventieplan door een manifest te tekenen. Er komt een vervolg in 2019 op de conferentie waarbij in samenwerking nieuwe stappen worden gezet aan de hand van het preventieplan.

Verder zijn verschillende onderzoeksprojecten afgerond nl. Signaleren Niet Pluis bij Ouderen en Langer Vitaal en Zelfstandig wonen. Er is een kennisfestival ‘Oud en wijs genoeg’ gehouden waarbij 140 bezoekers vanuit verschillende (vrijwilligers)werkvelden kennis deelde rondom het thema ‘innoveren en samenwerken voor een langer zelfstandig leven voor ouderen’.

Haags Ontmoeten (2017-2018) 

Dit jaar werd het project Haags Ontmoeten afgerond. Een kwalitatief evaluatieonderzoek is uitgevoerd bij meerdere innovatieve pilots ontwikkeld bij Ontmoetingscentra voor ouderen met regiebeperkingen in Den Haag. De gemeente Den Haag en de partners binnen Haags Ontmoeten wilde binnen dit onderzoek meer inzicht krijgen in de werkwijze met betrekking tot 8 geformuleerde leervragen:  

• het combineren van diverse doelgroepen;  
• het tot stand brengen van eigenaarschap;  
• integrale samenwerking organiseren van partners in de wijk;  
• werken vanuit leefplezier van deelnemers;  
• het bereik van voorzieningen vergroten;  
• effecten in kaart brengen van werkwijzen voor deelnemers en mantelzorgers. 

Wijzer in de wijk (2018-2022) 

In juli werd vanuit ZonMw een subsidie toegekend aan een vierjarig implementatieproject ‘Wijzer in de wijk’. Drie gemeenten stellen samen met inwoners en lokale partners een wijkgerichte gezondheidsaanpak op en voeren die uit om gezondheidsachterstanden terug te dringen. Dit project is in oktober van start gegaan en is een samenwerkingsverband met de drie gemeenten, GGD Hollands Midden, GGD Haaglanden, Academische Werkplaats Publieke Gezondheid NZH, Werkplaats Sociaal Domein, Zorgbelang en RIVM. Binnen dit project ontwikkelt het lectoraat lokale learning communities in de wijk waar professionals, ambtenaren, burgers, vrijwilligers, docenten en studenten aan deelnemen.

Spoor22 (2018-2022) 

In mei werd vanuit het Regionale Investeringsfonds (RIF) mbo een subsidie toegekend aan het project Spoor 22. Spoor 22 is een samenwerking tussen onderwijs- en sociaal werkorganisaties uit de Metropoolregio Rotterdam en Den Haag. Het programma richt zich op twee sporen: positionering van de nieuwe sociaal werk; en innoveren en leren, waardoor mbo’ers meer kansen krijgen op de arbeidsmarkt en beter kunnen doorstromen naar het hbo. Het lectoraat is betrokken bij het opzetten van onderzoekslijnen voor spoor 2 gericht op innoveren en leren. 

Vitale Delta (2018-2025) 

In januari werd het startsein gegeven van Vitale Delta. Het programma is vanuit RAAK SIA Sprong toegekend. Vitale Delta is een achtjarig onderzoeksprogramma dat door een consortium van vier hogescholen wordt gedragen. Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Leiden, De Haagse Hogeschool en Hogeschool Inholland slaan de handen ineen en zetten zich in voor vitaliteit en gezondheid van jong tot oud in de wijk. Dit doet Vitale Delta door middel van het versterken van veerkracht en eigen regie en het creëren van een gezonde omgeving in de Deltaregio Leiden, Den Haag, Delft en Rotterdam. De lector is leidend lector van het werkpakket Sociaal Vitaal. Sociaal Vitaal richt zich op het stimuleren en verbeteren van de interprofessionele samenwerking tussen professionals in het sociaal domein en gezondheidszorg. Het gaat om het samenwerken aan de vitaliteit van burgers met een integrale wijkaanpak.

Onderwijs en professionalisering

Binnen verschillende minoren en vakken in de faculteit Sociaal Werk & Toegepaste Psychologie en faculteit Gezondheidszorg (verpleegkunde) zijn in 2018 colleges verzorgd over sociale innovatie en (interprofessioneel) samenwerken in de wijk. Ook buiten Hogeschool Leiden werden diverse gastcolleges verzorgd, o.a. Haagse Hogeschool voor studenten sociaal werk uit Duitsland en voor (onderwijs)docenten LUMC. 

Studenten kunnen ook stagelopen of hun afstudeeronderzoek schrijven bij het lectoraat. In het studiejaar 2017-2018 hebben 39 studenten van de opleidingen Sociaal Werk en Toegepast Psychologie hier gebruik van gemaakt. 

Docenten binnen de opleidingen Sociaal Werk, Toepast Psychologie en Verpleegkunde zijn betrokken als docent-trainer of onderzoeker bij verschillende projecten van het lectoraat. De lector is copromotor van een docent Toegepaste Psychologie (Hogeschool Leiden) (NWO-promotiebeurs) op het thema ‘waardecreatie bij sociaal ondernemers’, en een promovendus (kenniskringlid) bij Bestuurskunde aan de Universiteit Leiden, op het thema ‘Onzekerheid bij professionals in sociale wijkteams’. 

Kennisontwikkeling

Het lectoraat brengt bestaande kennis uit verschillende sectoren bijeen en beoogt nieuwe kennis rondom sociale innovatie in het sociaal domein en sociaal ondernemen te ontwikkelen samen met het werkveld, docenten, studenten en onderzoekers. De kennis uit de projecten en onderzoeken zijn op verschillende manieren gedeeld met het werkveld, zoals via vakpublicaties, rapporten en factsheets en het adviseren bij organisaties en gemeenten. Ook hebben lector en onderzoekers presentaties aan het kennisveld en workshops voor het werkveld verzorgd, bij regionale en landelijke bijeenkomsten, en ook op internationale congressen.