Verantwoording 2020
De verantwoording over 2020 van het lectoraat Residentiële Jeugdzorg over de bijdrage aan de beroepspraktijk en maatschappij, aan onderwijs en professionalisering en aan kennisontwikkeling.
Beroepspraktijk en maatschappij
Vanuit het adagium ‘van therapie alleen word je niet beter’ zette het lectoraat Residentiële Jeugdzorg zich ook in 2020 in om de praktijk te inspireren en ondersteunen bij het werken vanuit een pedagogische basis. Deze pedagogische aanpak behelst een integrale aanpak, waarin naast therapie ook plaats is voor zingeving en het ontwikkelen van perspectief door scholing. In het onderzoek dat aan het lectoraat plaatsvindt is plek voor concrete verbetering samen met de beroepspraktijk zoals bijvoorbeeld onderzoek en terugkoppeling van leef-, leer-, en werkklimaat, onderzoek naar het toepassen van kinderrechten in de jeugdzorg en de ontwikkeling van de praktijk van gezinshuizen.
De activiteiten en onderzoeken die we doen strekken zich uit van jeugdinstellingen (ambulant, gezinshuizen, open, gesloten, Jeugd GGZ en Justitiële Jeugdinrichtingen) naar de volwassen zorg zoals in de maatschappelijke opvang, open en gesloten TBS, gehandicaptenzorg en GGZ. Daarnaast werken we ook nauw samen met scholen voor passend (speciaal) onderwijs. Op al deze plekken proberen we samen met het werkveld een pedagogische en psychologische kijk te (her)introduceren, op basis van wetenschappelijk onderzoek.
We kijken vooral naar kinderen en volwassenen met complexe problematiek, die het in ons zorgsysteem moeilijk hebben en soms (letterlijk) buiten de boot vallen. Daar proberen we oplossingen voor te vinden en die oplossingen te onderzoeken op werkzaamheid, niet alleen voor de korte- maar ook voor de lange termijn.
We kijken ook naar waar en waarom het in ons zorgsysteem soms schuurt en waarom (aankomende) beroepsbeoefenaren soms te snel afhaken in het huidige systeem. Het afgelopen jaar hebben we op verschillende platforms aandacht gevraagd voor denk- en weeffouten in het systeem. Het lectoraat mengt zich op basis van wetenschappelijk- en praktijkgericht onderzoek in deze maatschappelijke discussie met als doel de zorg voor jeugd en volwassenen beter te maken en daarmee ook onze hbo-opgeleide medewerkers te ondersteunen met praktijkgerichte kennis en vaardigheden.
Onderwijs en professionalisering
In het afgelopen jaar is vanuit het lectoraat op diverse manieren een bijdrage geleverd aan het onderwijs. Zo begeleiden docent-onderzoekers van het lectoraat projectgroepen van de minor Werken in Gedwongen Kader (WiGK, ongeveer 30 studenten). Studenten starten met het doorgronden van recente resultaten van leef- en werkklimaatonderzoek van een afdeling en het maken van een systemische analyse, waarna ze door middel van eigen onderzoek en literatuuronderzoek komen tot onderbouwde tips ter verbetering van het leefklimaat. Binnen deze minor verzorgt de lector ook het vak Forensische Sociotherapie.
In 2020 is daarnaast binnen het profiel GGZ speciale aandacht besteed aan leefklimaat in de GGZ-instelling, waarbij studenten op hun praktijklerenplek een analyse van het leefklimaat hebben gemaakt en vanuit deze analyse tips geformuleerd hebben voor de praktijk. Deze tips werden goed ontvangen en de studenten hebben zich hierdoor kunnen profileren als Sociaal Werker. Daarnaast heeft het lectoraat opdrachten verstrekt aan studenten voor de ontwikkeling van beroepsproducten die aansluiten bij het onderzoek dat gedaan wordt naar gezinshuizen, leefklimaat en de manier waarop Corona van invloed is op gezinnen waar kinderen intramuraal wonen. Deze opdrachten worden in samenspraak met de praktijk opgesteld.
Ook is een aantal Sociaal Werk-docenten actief betrokken bij het onderzoek naar gezinshuizen en trajectbenadering bij loverboy-problematiek. Deze docenten ervaren dat deze bijdrage aan het onderzoek hen ondersteunt in het lesgeven en hen helpt om de praktijk een meer prominente plek in de lessen te geven. Daarnaast zijn verschillende onderzoekers van het lectoraat werkzaam als docenten in uiteenlopende modules en minoren. Er worden tevens gastlessen verzorgd door onderzoekers van het lectoraat binnen de bachelor SW en Master Jeugdzorg. Tot slot wordt op basis van projecten gewerkt aan de ontwikkeling van onderwijsmateriaal, zoals een module gericht op gezinshuiszorg en een training voor het omgaan met loverboy-problematiek in kleinschalige voorzieningen.
Kennisontwikkeling
De kennisontwikkeling in 2020 stond binnen het lectoraat niet stil en kan worden onderscheiden in praktijkgerichte- en wetenschappelijke ontwikkeling.
Op de website van het lectoraat worden deze activiteiten bijgehouden. De lector is in 2020 begonnen met het wekelijks publiceren over belangrijke ontwikkeling in het vakgebied op internetfora zoals Sociale Vraagstukken en Zorg- en Sociaalweb, naast de wetenschappelijke artikelen en artikelen in vakbladen. De artikelen worden ook verspreid via LinkedIn en de website van Hogeschool Leiden en bereiken zo circa 4000 beroepsbeoefenaren. De lector wordt regelmatig gevraagd voor bijdragen aan landelijke media, zoals een reportage in Nieuwsuur, een radio-interview of een podcast. Een overzicht is te vinden op de website van het lectoraat.
In 2020 hebben er als gevolg van de coronapandemie minder congressen en symposia plaatsgevonden, maar de lector en senior-onderzoekers hebben toch aan enkele (online) bijeenkomsten een bijdrage geleverd, zoals het Festival Forensische Zorg (FFZ) en het congres Residentieel Vakmanschap.