Onderzoek lectoraat Metabolomics via LC-MS

Verantwoording 2017

De verantwoording over 2017 van het lectoraat Metabolomics over de bijdrage aan de beroepspraktijk en maatschappij, aan onderwijs en professionalisering. 

Beroepspraktijk en maatschappij

Het lectoraat Metabolomics heeft zich beziggehouden met het (mee)schrijven van de volgende projecten: 

  1. RAAK Publiek ‘OMICS van de darmmicrobiota voor de preventie en behandeling van antibioticum-gerelateerde darmziekten’ in samenwerking met lectoraat Innovatieve Moleculaire Diagnostiek 
    Deze aanvraag werd helaas afgewezen. 
  2. RAAK Publiek ‘"With help of my little friends?": Bestaat er een relatie tussen de samenstelling van de darmmicrobiota en/of metabolieten en het ontstaan van maagdarmklachten tijdens duurinspanning?’ in samenwerking met Generade. 
    Deze aanvraag is toegekend. 

Daarnaast heeft intensieve samenwerking met Universiteit Leiden (Leiden Academic Centre for Drug Research, Research Division Systems Biomedicine and Pharmacology, Thomas Hankemeier) geleid tot het opstarten van een promotietraject voor promovendus Hosseinkhani. In dit project zal de promovendus culturomics en metabolomics methoden ontwikkelen en gebruiken om de rol van de samenstelling van het microbioom bij de ziekte van Alzheimer te bestuderen.  

Contact met werkveld

Ter voorbereiding van RAAK-aanvragen is contact gezocht en onderhouden met een keur aan potentiële partners. Dit heeft geresulteerd in concrete ideeën voor het aanvragen van een RAAK Publiek-aanvraag en een KIEM-aanvraag. 

Er is op regelmatige basis contact met het Centrum voor Milieukunde Leiden, het lectoraat Analytische Technieken in de Life Sciences van Avans Hogeschool, met MIMETAS, het Nederlands Forensisch Instituut en Wetsus Leeuwarden. 

Onderwijs en professionalisering

Metabolomics is een relatief jong werkveld, het ligt in de lijn der verwachting dat het de komende jaren steeds belangrijker gaat worden voor uiteenlopende werkvelden zoals medische wetenschappen (personalized medicine), voeding, gewasontwikkeling, biodiversiteit, geneesmiddelonderzoek, etc. Eén van de belangrijkste activiteiten van het Lectoraat Metabolomics tot dusver is het ontwikkelen van een minor Metabolomics voor derdejaars HBO-studenten Chemie. Onze missie is om enthousiaste bedreven studenten af te leveren die klaar zijn voor een baan als analist in een metabolomics laboratorium of in te stromen in een master zoals bijvoorbeeld in de master Systems Pharmacology aan de Universiteit van Leiden. Voor metabolomics is kennis van de laatste ontwikkelingen in de Analytische Chemie onontbeerlijk. Samen met Chemie-docent Dr. André van Roon is een uitdagend programma ontwikkeld, bestaande uit vier modules:

  1. introduction into metabolomics
  2. metabolomics technologies
  3. reporting metabolomics data
  4. metabolomics in practice.

De minor loopt op dit moment en wordt gevolgd door acht studenten. Er zijn vijf docenten van de opleiding Chemie betrokken bij de uitvoering. 

De lector heeft een vak (MAS) gegeven over tandem mass spectrometry, met speciale aandacht voor proteomics en metabolomics.  

De lector heeft zitting genomen in de Onderwijs Advies Commissie van de opleiding Chemie. 

De lector heeft de volgende bijdragen geleverd aan andere vakken: 

  • Gastles ‘Metabolomics of feces’, symposium van de tweedejaars analytische chemie in het kader van vitamine project, opleiding Chemie, 29 juni 
  • Les en workshop Metabolomics, module metabolomics & proteomics (bmep) in de minor systems biology, opleiding Bio-informatica, juni  
  • Gastlessen (2) ‘Metabolomics voor Organisch Chemici’ )C09HOC) voor de specialisatie organische chemie, opleiding Chemie, 2 en 5 oktober 
  • Gastles Metabolomics voor module Big Data voor derdejaars BM studenten, opleiding Biologie en Medische Laboratoriumwetenschappen, 12 september 

Onderzoek/ Studenten/Medewerkers

Drie studenten deden vanuit diverse onderwijsonderdelen praktijkervaring op bij het lectoraat door te participeren in een onderzoeksproject.  

Er zijn twee HBO-docenten actief geweest binnen het lectoraat. Daarnaast had de lector zitting in de sollicitatiecommissie voor het aanstellen van een docent Analytische Chemie, Faculteit Science & Technology. 

In november is het Leiden Centre of Applied Bioscience (LCAB) gestart met presentaties van de researchteams voor collega’s en studenten, wekelijks afgewisseld met een journal club, waarbij medewerkers en studenten van het LCAB samen een vooraf toegestuurd wetenschappelijk artikel over een onderwerp niet gerelateerd aan het eigen onderzoek maar wel over zaken die het onderzoek binnen het lectoraat aangaan, bespreken en beoordelen. Tijdens de researchteammeeting wordt er door het researchteam een presentatie gegeven over de voortgang van het eigen onderzoek. 

Kennisontwikkeling

Publicaties 

Book chapter ‘Capillary electrophoresis - mass spectrometry for lipid analysis in het boek ’Capillary Electrophoresis-Mass Spectrometry for Metabolomics  (editor Dr. R. Ramautar, uitgever Royal Society of Chemistry) 

Commissies/werkgroepen 

De lector was betrokken bij de organisatie van The Analytical Challenge, een symposium dat zich richt op de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen in de analytische chemie en dat zich dit jaar speciaal richt op studenten en als thema Metabolomics heeft. Het was een succesvol symposium met tegen de 200 deelnemers. De lector verzorgde de openingslezing.

De lector is bestuurslid van de Werkgroep Scheidingsmethoden, een werkgroep van de Koninklijke Nederlandse Chemie Vereniging, die jaarlijkse symposia verzorgt voor academie en bedrijfsleven. 

Lezingen 

  • Lab Technology, 3 oktober  
  • The Analytical Challenge, 11 maart (openingslezing) 
  • DAS 23 maart  (pitch)