Verantwoording 2022

De verantwoording over 2022 van het lectoraat Genome-based Health over de bijdrage aan de beroepspraktijk en maatschappij, aan onderwijs en professionalisering en aan kennisontwikkeling.

Beroepspraktijk en bredere samenleving

Bij het lectoraat is gewerkt aan verschillende onderzoeksprojecten:

RAAK-publiek project Check de Test

Dit project onderzoekt de analytische en wetenschappelijke validiteit van genetische zelftesten. In samenwerking met partners ontwikkelen we onderwijsmateriaal voor studenten van (para)medische studies, voorlichtingsmateriaal voor (para)medische professionals en voor het algemene publiek. Daarnaast zijn monsters van proefpersonen verzameld voor onderzoek naar de kwaliteit van genetische testen.

Kiem HBO project Smaken verschillen – detectie van stoffen op een artificiële tong

Dit project ontwikkelt in samenwerking met Wageningen Plant Research nieuwe constructen voor smaak- en geurreceptoren voor een nieuwe versie van de tong-op-een-chip. Hiermee kan de aanwezigheid van specifieke smaak- en geurstoffen in diverse voedingsmiddelen op een objectieve en gevoelige wijze vastgesteld worden. Naast de traditionele clonering wordt voor het maken van deze constructen de seamless cloning strategie gebruikt. Daarmee kunnen in principe sneller verschillende combinaties van bitterreceptoren en sensoren worden gemaakt. De constructen worden in samenwerking met het Foodlab getest.

ZonMW project Innovating the trainer’s toolbox

In dit project zijn RNA-monsters van deelnemers aan de EPO-studie van het Center for Human Drug Research gesequencet om verschillen in genexpressie te meten voor en na een inspanningstest. Dit project is uitgevoerd in samenwerking met het Leiden Genome Technology Center. Analyse van de data met een nieuwe pijplijn laat zien dat de activiteit van bepaalde genen verschilt tussen deelnemers die met EPO behandeld zijn of met een placebo.

De lector heeft deelgenomen aan diverse activiteiten gericht op de bredere samenleving, zoals het avondsymposium Kennisstad Leiden en de kick-off van het Leiden Healthy Society Center. Hiermee levert de lector een bijdrage aan de verbetering van de genetische geletterdheid van burgers.

Onderwijs en professionalisering

Deskundigheidsbevordering docenten

In het kader van deskundigheidsbevordering biedt het lectoraat ruimte aan docenten om te participeren in onderzoeksprojecten waarbij vakinhoudelijke kennis wordt geactualiseerd. In 2022 waren twee docenten bij het lectoraat werkzaam als docentonderzoeker, een van de opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (BM) en een van de opleiding Bio-informatica. Het lectoraat werkt daarnaast nauw samen met de vakgroepleider en docentonderzoekers van de vakgroep Bio-informatica.

Bijdrage aan het onderwijs

Het lectoraat heeft twee colleges voor studenten van de applied science opleidingen ontwikkeld en gegeven. Het lectoraat heeft vanuit de lopende onderzoeksprojecten zes praktijkopdrachten beschikbaar gesteld voor onderwijsonderdelen. Hierop hebben in totaal 11 studenten vanuit een minor, projectonderwijs, afstuderen en het honoursprogramma ervaring opgedaan met praktijkgericht onderzoek.

Literatuur- en database-onderzoek naar genetische varianten van de hond is opgenomen in opdrachten voor de B10Pro-module van de opleiding BM. Voor deze opdracht is informatie over genetische varianten gecontroleerd in OMIA, een internationale database van erfelijke aandoeningen bij dieren. De juiste beschrijving van varianten bij honden is belangrijk voor het voorkomen en de diagnostiek van problemen door inteelt. BM-studenten leren databases en computerprogramma’s te gebruiken die ook in de humane genetica worden toegepast. Deze activiteiten zijn ook goed uitvoerbaar in deeltijd door studenten met beperkingen.

Voor het Check de test project heeft de lector twee afstudeerstudenten begeleid en daarnaast twee stagestudenten van Avans Hogeschool Breda in samenwerking met docenten aldaar. Studenten hebben hierbij de wetenschappelijke validiteit onderzocht van uitslagen van genetische zelftesten gebaseerd op specifieke varianten. Dit onderdeel is doorontwikkeld voor tweede- en derdejaarsstudenten van Avans en Hogeschool Leiden. Die krijgen ieder een variant van een genetische zelftest om de wetenschappelijke validiteit van de gegeven uitslag te bepalen.

De lector heeft voor de faculteitsbrede Management & Bedrijf-module De Kritische Blik twee onderwerpen voor maatschappelijke vraagstukken aangedragen - Genetische zelftesten en Uitbreiding van de hielprikscreening - en deze kort toegelicht tijdens een hoorcollege.

Kennisontwikkeling

De lector heeft deelgenomen aan verschillende (inter)nationale conferenties: de Euroscience Open Forum Meeting 12-15 juli 2022, Medical Delta conferentie op 15 november 2022 en de NACGG voorjaarsmeeting op 25 november 2022.

Contractonderwijs

De lector heeft via het Centrum Bioscience en Diagnostiek samen met de vakgroepleider Bio-informatica in juni 2022 een cursus verzorgd voor bijscholing aan 11 vakgenoten op het gebied van Analyse van Next-gen sequencing data. De deelnemers waardeerden de kwaliteit van het lesgeven met een 4,5 op een vijfpuntschaal.
De lector neemt deel aan de Next Generation Sequencing besprekingen van het LUMC en presenteert daar ook resultaten uit zijn projecten.