Hogeschool Leiden

Over

Thema

Waarde(n)vol toetsen op de Vrijeschool

8 oktober 2021 - Toetsen we wel dat wat we belangrijk vinden in het vrijeschoolonderwijs? Onderzoeker Wouter Modderkolk van het lectoraat Waarde(n) van Vrijeschoolonderwijs ging samen met het werkveld op zoek naar antwoorden.

Binnen het vrijeschoolonderwijs hebben toetsen de afgelopen jaren een prominentere plek gekregen. Het afgelopen jaar keek onderzoeker Wouter Modderkolk samen met vijftien vrijeschoolleraren en leidinggevenden vanuit deze vraag naar de eigen onderwijspraktijk. Binnen de leerkring 'Waarde(n)vol Toetsen' wisselende ze hun ervaringen uit.

Het doel was om met elkaar te spreken over de vraag of de intentie en het handelen rondom de manier waarop toetsing en evaluatie binnen de vrijescholen georganiseerd zijn wel op één lijn liggen. De gezamenlijke ervaring leerde dat in de praktijk leraren te veel stuurden op de meetbare ontwikkelingsdoelen (voornamelijk de kwalificerende) en dat minder meetbare ontwikkelingsdoelen (het socialiserende en het subjectiverende) steeds minder in beeld waren. 

Uitkomst

Wouter Modderkolk vertelt: "Vanuit de drieslag intentie, (onderwijs)ontwerp en handelen hebben we gekeken naar de praktijk. Het gesprek dat we voerden raakte uiteindelijk alle gebieden. En het voeren van deze gesprekken eindigt ook eigenlijk nooit. Steeds weer is het van belang om met elkaar stil te staan om samen te kijken of ons handelen wel congruent is met onze intentie. Kortom: we toetsen te veel, maar zien de leerling te weinig."

Ervaringen verzameld in een boekje

De deelnemers aan de leerkring zien graag een duidelijk geformuleerde visie op toetsen in het (vrijeschool)onderwijs, waarbij de processen van toetsen en evaluatie meer recht doen aan de brede pedagogische opdracht van het (vrijeschool)onderwijs. Toetsen, niet zozeer vanuit een behoefte aan controle, maar vanuit de intentie goed onderwijs te verzorgen, waarbij we de leerling waarnemen en ondersteunen in zijn/haar brede ontwikkeling.

Onderzoeker Wouter Modderkolk (links) overhandigt het eerste exemplaar van het boekje Waarde(n)vol Toetsen op de Vrijeschool aan Gijs van Lennep (rector Stichtse Vrije School) en Allert de Geus (bestuurder van de SGVVS).
Onderzoeker Wouter Modderkolk (links) overhandigt het eerste exemplaar van het boekje Waarde(n)vol Toetsen op de Vrijeschool aan Gijs van Lennep (rector Stichtse Vrije School) en Allert de Geus (bestuurder van de SGVVS).

De ervaringen van de leerkring zijn verzameld in het boekje Waarde(n)vol Toetsen op de Vrijeschool ( pdf, 2.73 MB ), met bij elke bijdrage een vraag die de lezer uitnodigt om te kijken naar het handelen in de eigen onderwijspraktijk en daarop te reflecteren. Het boekje is verspreid naar alle vrijescholen in Nederland.

Leerkring Waarde(n)vol toetsen

De leerkring Waarde(n)vol Toetsen is georganiseerd vanuit het lectoraat Waarde(n) van Vrijeschoolonderwijs. Dit lectoraat richt zich op het versterken van de doelen waar het vrijeschoolonderwijs voor staat. Denk aan het realiseren van een brede en evenwichtige ontwikkeling van denken, voelen en willen bij kinderen/jongeren, zodat zij innerlijk vrije en verantwoordelijk en moreel handelende volwassenen worden.

Binnen de leerkring werkten de volgende vrijescholen mee aan het onderzoek: Geert Groote College Amsterdam, Rudolf Steiner College Haarlem, Onderwijsroute Mens&, Zwolle, Marecollege Leiden, Vrijeschool Zutphen, Rudolf Steiner College Rotterdam, Parcival College Groningen, Adriaan Roland Holstschool, Stichtse Vrije School. 

Download het boekje Waarde(n)vol Toetsen op de Vrijeschool ( pdf, 2.73 MB ). Wil je een gedrukt exemplaar ontvangen? Mail dan naar Ingrid Walters via [email protected]. Er wordt een bedrag van €12,50 in rekening gebracht als bijdrage aan de productie- en verzendkosten.