De 'leer'kracht van groene schoolpleinen

Tijdens het vierjarige onderzoeksproject De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen is in kaart gebracht wat het effect is van groene schoolpleinen voor de ontwikkeling van kinderen op de basisschool. Ook geeft het onderzoek schoolteams inzicht in hoe ze een groen schoolplein structureel kunnen gebruiken als onderwijsleeromgeving en welke expertise hiervoor nodig is bij leerkrachten (in opleiding).

Jongetje hurkt op groen schoolplein met meester naast hem

Achtergrond

In de huidige samenleving staat de gezondheid van kinderen onder druk. Er zijn steeds meer kinderen met gedrags- en concentratieproblemen en uit cijfers van het CBS blijkt dat bijna de helft van de kinderen te weinig matig intensief bewegen. Ook is er de afgelopen jaren is een afname zichtbaar in het aantal keer dat kinderen buitenspelen en in contact komen met de natuur. Dat terwijl tachtig procent van de leerlingen aangeeft buitenonderwijs wel leuk te vinden. Een groen schoolplein kan hier verandering in brengen.

Via toegepast onderzoek wil de onderzoeksgroep Natuur en Ontwikkeling Kind een bijdrage leveren aan de legitimering van groene schoolpleinen en schoolteams helpen om de toegevoegde waarde van hun activiteiten inzichtelijk te maken.

Het onderzoeksproject De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen heeft tot doel om de opbrengsten van groene schoolpleinen voor het onderwijsleerproces te concretiseren en te beschrijven. De focus hierbij ligt op opbrengsten in het kader van: aandacht en concentratie, spel en beweging, en aspecten van de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen. Verder beoogt het project basisschoolteams te ondersteunen naar een integraal gebruik van groene schoolpleinen in het onderwijsleerproces.

Bij het onderzoek zijn tussen 2014 en 2016 gegevens verzameld bij leerlingen van de groepen 4, 5 en 6. Aan het onderzoek De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen deden 9 basisscholen mee. Tijdens de voormeting in 2014 hadden alle basisscholen nog een betegeld schoolplein. Tussen de eerste meting en de tweede meting in 2015 vergroenden 5 van de deelnemende scholen hun schoolplein. De overige 4 fungeerden bij deze meting als controlescholen. In 2016 is vervolgens nog een vergelijkbare meting uitgevoerd. Nog weer een jaar later zijn nogmaals gegevens verzameld bij alle 9 scholen.

Meer weten over de onderzoeksopzet en de methode van dataverzameling? Download de rapportage De ‘leer’kracht van schoolpleinen ( pdf, 3.73 MB ).

Meisjes op boomstammen en rennende jongen buiten in het groen

De eerste resultaten van het onderzoek ‘De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen’ laten zien dat groene schoolpleinen een positieve uitwerking op het welzijn van kinderen op de basisschool. Na het ‘vergroenen’ waarderen kinderen een schoolplein beter. Ook kunnen kinderen zich na het spelen in de op een groen schoolplein zich beter kunnen concentreren in de klas. Verder zijn er aanwijzingen dat een groen schoolplein meisjes uitdaagt tot meer intensief beweeggedrag en dat het groene schoolplein pro-sociaal gedrag, met name bij jonge kinderen, stimuleert.

Samenwerkingen

Het onderzoeksproject is een samenwerkingsverband van Hogeschool Leiden, Vrije Universiteit Amsterdam, IVN, Thomas More Hogeschool, de Sophia Stichting, Fonds 1818 en Rijksuniversiteit Groningen.

Het onderzoek werd mede mogelijk gemaakt door financiering uit de regeling RAAK-PRO van SIA (Stichting Innovatie Alliantie). SIA richt zich zich op het versterken van praktijkgericht onderzoek aan hogescholen, waarborgt de samenwerking met de beroepspraktijk en intensiveert relaties tussen hogescholen en andere kennisinstellingen.