Serie 2: Buitenbooster 18 - Maak je eigen buitenspeelkaart!
Buitenspelen is van belang voor het gezond opgroeien van kinderen. Toch zien we een afname van buitenspeelplekken en van de tijd die kinderen buiten al spelend doorbrengen.
In samenwerking met het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) ontwikkelde de onderzoeksgroep Natuur & Ontwikkeling Kind een laagdrempelige activiteit om kinderen met hun ouders/verzorgers buiten op zoek te laten gaan naar speelplekken in hun eigen buurt: Maak je eigen Buitenspeelkaart!

Buitenspelen is goed voor kinderen
Dat buitenspelen van belang is voor het gezond opgroeien van kinderen is geen nieuw gegeven. En toch is het van belang dat hier aandacht voor is. Sterker nog, we voelen de urgentie om hier aandacht voor te blijven vragen. We zien enerzijds een toename van gezondheidsklachten, kansenongelijkheid, (te) hoge verwachtingen van en aan kinderen en ouders en anderzijds een afname van (bekendheid met) buitenspeelplekken en een afname van tijd die kinderen buiten al spelend doorbrengen. Dit leidt ertoe dat kinderen minder vaak in aanraking komen met natuur en daarmee kansen missen om gezond groot te groeien.
De buitenspeelkaart
In samenwerking met het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid heeft de onderzoeksgroep Natuur en Ontwikkeling Kind van Hogeschool Leiden een laagdrempelige gezinsactiviteit ontworpen om kinderen met hun ouders/verzorgers buiten op (be)zoek te laten gaan naar speelplekken in hun eigen buurt: Maak je eigen Buitenspeelkaart!
Samen tekenen
Deze activiteit nodigt kinderen en hun ouders/verzorgers uit om naar buiten te gaan en samen op zoek te gaan naar plekken waar het kind graag speelt, maar ook om nieuwe plekken te ontdekken waar het kind buiten kan spelen. Op de voorzijde van de buitenspeelkaart kan je tekenen waar deze plekken te vinden zijn ten opzichte van het eigen huis. Het hoeft geen mooie en precieze tekening te worden, het gaat erom dat kinderen naar eigen inzicht, op een creatieve manier, de speelplekken in kaart brengen.
Samen verzamelen
Veel kinderen houden van verzamelen. Al wandelend en spelend stoppen ze schelpjes of kastanjes in hun jaszak, verdwijnen er mooie steentjes in de tas of wordt het gevonden takje niet meer losgelaten. Tijdens het maken van de buitenspeelkaart worden kinderen aangemoedigd om te verzamelen en dat mooie gevonden vogelveertje op de buitenspeelkaart te plakken.
Samen in gesprek over speelplekken
Op de achterkant van de buitenspeelkaart worden vragen aangedragen die kinderen samen met hun ouders of verzorgers kunnen beantwoorden, zo ontstaat er een gesprek. Voorbeelden van vragen zijn: 'Wat zie/ontdek/ruik/voel je op deze plek? Welke dieren en planten kom je tegen? Waar kun je je goed verstoppen, waar kun je goed spelen, wat is er te beleven? En waar kun je lekker uitrusten?'.
Samen leren over natuur en gezondheid
Op de achterzijde staan wetenswaardigheden over natuur voor de gezondheid van kinderen. Goed voor kinderen en ouders om te weten. Door de buitenspeelkaart thuis op te hangen blijft het onder de aandacht en blijft het een onderwerp van gesprek.
Meer Buitenboosters bekijken?
Ga naar het overzichtPower College 1/3 - natuur en de ontwikkeling van kinderen
Rond deze Buitenbooster is op 27 januari 2025 een powercollege verzorgd voor het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid - de eerste in een serie van drie:

Verder lezen?
Literatuurtips:
- Beute, F. & Berg, A.E. van den (2019). Geef kinderen de natuur (terug). White paper Natuurmonumenten.
- Peters, E. & Dijk, M. van (2024). Vergeet niet samen buiten te spelen! In gesprek gaan met ouders. Artikel Het Jonge Kind https://www.hsleiden.nl/media/3105
- Peters, E. (2022). Bed, Bath & Beyond. Natuurinterventies ter ondersteuning van het gezinsleven in de Nederlandse vrouwenopvang en maatschappelijke opvang. https://www.hsleiden.nl/media/3120
- Cameron-Faulkner, T., Melville, J., & Gattis, M. (2018). Responding to nature: Natural environments improve parent-child communication. Journal of Environmental Psychology, 59, 9-15.