Verantwoording 2018
De verantwoording over 2018 van het lectoraat Digital Forensics & E-Discovery over de bijdrage aan de beroepspraktijk en maatschappij, aan onderwijs en professionalisering.
Beroepspraktijk en maatschappij
Resultaten beroepspraktijk
In 2018 is de Masterclass E-Discovery voor de FIOD gestart en zijn ca. 120 medewerkers van de FIOD opgeleid. De opleiding bestaat uit 5 dagen waarin telkens 15 rechercheurs en projectleiders bewust worden gemaakt van de mogelijkheden van digitaal bewijs en waarin ze oefenen met methoden en technieken. Deze cursus werd eind 2017 door het lectoraat tegen betaling in opdracht van de FIOD ontwikkeld in samenwerking met FIOD Forensisch IT-specialisten en EDP-Auditors. De cursus wordt samen met docenten van de FIOD gegeven. In 2019 volgen nog eens 11 trainingen.
Op 26 april werd het 9de Symposium E-Discovery gehouden op Hogeschool Leiden. Tijdens het symposium spraken professionals over het nut van E-Discovery-oplossingen en -technieken, die (verder) helpen bij het in kaart brengen en verwerken van persoonsgegevens in organisaties. Ook werd er aandacht besteed aan digitaal archiveren in het kader van information governance en aan het juridische spanningsveld tussen E-Discovery en de GDPR. Uiteraard kwam de relatie tussen de GDPR en het Internet of Things aan de orde.
In juni is een workshop gehouden voor de deelnemers in het ISA2-project, waaronder professionals van de Belastingdienst en de ACM in Nederland die zich bezighouden met het zoeken in open bronnen op internet. Op vrijdag 5 oktober participeerde het lectoraat aan de Cyber Security Week. Studenten bezochten een gastcollege, presenteerde posters, hebben stands bezocht van cybersecuritybedrijven op de beursvloer en een aantal hebben een workshop bezocht voor cybersecuritytalentontwikkeling.
Op 13 november heeft Peter van der Wijden een bijdrage geleverd aan de Matchmakingbijeenkomst die vanuit het DCYPHER platform werd georganiseerd.
Netwerken
In Nederland is de lector lid van het college NRGD en is nauw betrokken bij de registratie van gerechtelijk deskundigen op diverse gebieden waaronder digitaal forensisch onderzoek. Daarnaast wordt er ook nog in Nederland samengewerkt met bedrijven en overheidsorganisaties in het kader van FINE (Forensic Intelligence Network of Excellence). Het lectoraat participeert ook in het DCYPHER netwerk, een platform waarin onderzoekers, docenten, producenten, gebruikers en beleidsmakers in Nederland zijn verenigd om kennis en kunde over cyberveiligheid te verbeteren. Docenten, onderzoekers en studenten nemen daarnaast ook regelmatig deel aan de DEX-bijeenkomsten van de Nationale Politie. In december 2018 is door een student een presentatie gegeven op de DEX-XL bijeenkomst die jaarlijks wordt georganiseerd voor ca. 800 digitale experts die werkzaam zijn bij Nederlandse opsporingsinstanties.
Tenslotte is in het najaar van 2018 is meegeschreven aan een subsidieaanvraag in het kader van de Nationale Wetenschapsagenda in een grootschalig nationaal consortium onder leiding van TU Eindhoven dat onderzoek wil doen naar “Een Internet of Secure Things - INTERSECT”. In 2019 moet blijken of deze aanvraag gehonoreerd wordt.
Het lectoraat participeert in internationale netwerken en heeft in 2018 actief deelgenomen in DFRWS netwerk en de DFRWS EU conferentie in het voorjaar. De lector is in 2018 director van de Board of Directors geworden van de DFRWS en is zodoende betrokken bij activiteiten van DFRWS buiten Europa. Het internationale netwerk is verder versterkt door de lector sinds 1 juli in dienst is bij Magnet Forensics, een bedrijf dat gespecialiseerd is in de ontwikkeling van digital forensics tools. Magnet Forensics behoort momenteel tot de top-3 bedrijven die wereldwijd digital forensics tools ontwikkelen en verkopen.
In februari werd bekend dat de aanvraag voor het ISA2 project is gehonoreerd. Dit project wordt geleid door het Joint Research Centre van de Europese Commissie en is gericht op de uitwisseling van tools en meta data op het terrein van Open Source Intelligence. In juni is vervolgens op Hogeschool Leiden de kick-off van ISA2 gehost en zijn alle projectpartners samengekomen. Vanuit Nederland zijn naast HS Leiden ook de Belastingdienst en de ACM bij het project betrokken. Andere landen zijn Italië (JRC) en de belastingdienst uit Zweden en Denemarken.
Producten voor de beroepspraktijk
Het IoT Forensic Lab op de HSD Campus in Den Haag is verder ingericht, mede dankzij een subsidie van de Gemeente Den Haag die in 2017 voor de duur van drie jaar is verstrekt. Diverse bedrijven en organisaties hebben in 2018 gebruik gemaakt van het lab al dan niet in combinatie met stage-opdrachten. In dat verband zijn in maart en in september door alle stagiaires van Forensisch ICT posters gepresenteerd waarbij het werkveld was uitgenodigd. Nieuwe sponsoren (Tesorion, Ministerie van Defensie, Institute for Financial Crime) hebben zich aangesloten bij het Lab en met bestaande sponsoren (Nationale Politie, Tesorion, Secura, NFI, Data Expert) is de samenwerking verlengd.
In aanvulling op het lesmateriaal voor de FIOD is in het kader van de Masterclass E-Discovery in de zomer een 12 minuten durende video geproduceerd in samenwerking met de FIOD waarin de lector en de associate lector in eenvoudige bewoordingen het E-Discovery proces uitleggen. Tenslotte is in maart een artikel gepubliceerd in de AG Connect over GDPR en E-Discovery ( pdf, 947 KB ).
Maatschappij
Via het relatienetwerk van het IoT Forensic Lab is het lectoraat door Shell benaderd met de vraag om te participeren in het Generation Discover project op het Malieveld. Naar aanleiding van dat verzoek hebben 8 studenten van de minor IT Educatie van de opleiding Informatica geholpen en ervaring opgedaan met IT Educatie aan basisscholieren die de Cybersecurity dome op het evenementen bezochten.
Van september t/m december was de lector op uitnodiging van de directeur-generaal van de Belastingdienst benoemd tot lid van de tijdelijke commissie van de Belastingdienst “in zake het gebruik van het bsn-nummer in het omzetbelastingnummer van eenmanszaken.” Het definitieve advies is in december gepubliceerd.
Onderwijs en professionalisering
Het nieuwe E-Discovery cursusmateriaal dat is ontwikkeld voor de FIOD kan ook gebruikt wordt voor het lesgeven aan FICT studenten van Hogeschool Leiden. Dat geldt ook voor de 12 minuten durende video waarin de lector en de associate lector van het lectoraat in eenvoudige termen uitleggen wat E-Discovery inhoudt. Voorts is de lector op verzoek van het Leiden Centre of Data Science als docent betrokken geweest in een cursus datascience voor medewerkers van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Professionalisering van docenten
Het voltallige docenten team van de specialisatie Forensische ICT heeft de DFRWS EU conferentie en workshops bezocht op 21, 22 en 23 maart. Het FICT docententeam is er zelfs in geslaagd om de derde plaats te bemachtigen op de traditionele Forensic Rodeo, waarin een digitaal forensisch speuropdracht in wedstrijd verband op één avond opgelost moet worden. Tijdens de workshops hebben de docenten inspiratie opgedaan voor uitbreiding van ons praktijkgerichte ICT onderwijs en hebben in de presentaties tijdens de hoofdconferentie kennis kunnen nemen van state of the art onderzoek op het gebied van digital forensics. Daarnaast hebben ze zelf contacten kunnen leggen met collega’s in binnen- en buitenland, met name in Europa.
Gastonderzoeker Adrie Stander (Universiteit van Kaapstad) is twee maanden te gast geweest in het IoT Forensic Lab en heeft samen met docenten gesproken over de ontwikkeling van nieuw onderwijsmateriaal.
Gastonderzoeker Jurrien Bijhold is vanuit het Nederlands Forensisch Instituut onderzoek naar mixed reality en forensische visualisatie gestart in het IoT Forensic Lab. Docenten en studenten van de specialisatie Interactieve Technologie zijn hierbij betrokken.
Kennisontwikkeling
Het lectoraat heeft in 2018 op diverse manier bijgedragen aan de kennisontwikkeling in het domein van Forensische ICT. Allereerst is op 26 april het al eerder genoemde E-Discovery symposium georganiseerd en is in dat verband ook een artikel gepubliceerd in het Nederlandstalige vaktijdschrift AG Connect. Ook heeft hij begin januari een blog geschreven op AG Connect online over de opkomst van mixed reality. Deze visie heeft er aan bijgedragen dat Jurrien Bijhold als gastonderzoeker in het lab aan het mixed reality en forensische visualisatie is gaan werken.
Ook zijn er vele presentaties gegeven in 2018. Op de internationale DFRWS-conferentie is een peer reviewed artikel geaccepteerd en gepresenteerd met als titel “Registration of Digital Forensics experts in the Netherlands”. Dit artikel is ook gepubliceerd in het Journal of Digital Investigation. De lector is meerdere male uitgenodigd om zijn lectorale rede “De (R)evolutie van digitaal bewijs” nogmaals te presenteren en heeft dit gedaan bij o.a. het IFFC fraude café op 39 maart 2018 in Den Haag, bij Ortec Finance op 17 april in Rotterdam en tijdens een gastcollege op de VU op 15 juni 2018.
Daarnaast heeft de lector een presentatie gegeven over “Cyber Agent Technology” tijdens het Kooy Symposium op 11 april 2018 in het kader van een SBIR project waar de lector bij betrokken was. In verband met de overname van zijn bedrijf door het Canadese bedrijf Magnet Forensics heeft de lector een tweetal presentaties gegeven over “De Waarde van het HSD Cluster” op 29 augustus op de HSD en “From a more secure society to seeking justice and protecting the innocent” op 4 oktober 2018 tijdens de Cyber Security Week in Den Haag.
In samenwerking met gastonderzoeker Jurrien Bijhold van het NFI is in 2018 met succes een subsidie aangevraagd bij SIA voor een HBO postdoc met als onderzoek getiteld: “Mixed reality en forensisch visualisatie”. Naar aanleiding van deze subsidie is Jurrien per 1 januari 2019 in dienst getreden met een aanstelling als docent onderzoeker. Met dit project worden de werkzaamheden van het lectoraat verbreed naar andere specialisaties binnen de opleiding Informatica.