Docent Muziek: Toelatingsexamen

In de bacheloropleiding Docent Muziek leer je hoe je jouw enthousiasme voor muziek overdraagt op anderen. Je ontwikkelt je muzikale vaardigheden en je eigen artistieke geluid. Daarnaast leer je op pedagogisch en didactisch gebied hoe je op een inspirerende manier muzieklessen kan geven aan opgroeiende kinderen en jongeren.

De opleiding Docent Muziek aan Hogeschool Leiden gaat uit van de vrijeschoolpedagogie. Deze pedagogie is gebaseerd op het gedachtegoed van de antroposofie.

Om toegelaten te worden tot de Opleiding Docent Muziek, moet je een toelatingsexamen doen en in het bezit zijn van een:

vwo-diploma
havo-diploma
mbo-diploma (niveau 4)
of een (buitenlands) getuigschrift van gelijkwaardig niveau

In bijzondere gevallen kan van deze diploma-eisen worden afgeweken. Je krijgt dan de mogelijkheid om een capaciteitentest af te leggen.

Het doel van het toelatingsexamen is te onderzoeken of je beschikt over voldoende:

muzikale aanleg en vaardigheden
muziektheoretische basiskennis
een muzikaal gehoor
gevoel voor het werken met groepen

Daarnaast horen we in een gesprek graag jouw motivatie voor het beroep Docent Muziek en voor onze opleiding. Naar aanleiding van je muzikale niveau in combinatie met je ontwikkelbaarheid, bepaalt de commissie of je toegelaten kunt worden.

Onderdelen van het toelatingsexamen

Het toelatingsexamen bestaat uit vier onderdelen:

Theoretisch deel: Algemene muziekleer en gehoor / solfège
Musiceren: Hoofdinstrument en zingen
Muzikaal-didactische opdracht: (niet bij proeftoelating, wel bij toelating)
Motivatiegesprek met de toelatingscommissie

Onderdeel 1: Theoretisch deel

Het theoretische deel toetst de muziektheoretische kennis en het muzikaal gehoor. De toets heeft betrekking op algemene muziekleer en luistervaardigheid / solfège.

Algemene muziekleer

Kennis van:

intervallen
notenlezen in G-sleutel
voortekens
akkoorden kunnen benoemen
toonsoorten kunnen benoemen (majeur / mineur)
kwintencirkel
maatsoorten (3/4, 4/4 en 6/8)
ritmenoten kunnen benoemen

We willen zien dat je algemene muziekleer kennis vlot kunt toepassen.

Luistervaardigheid / solfège

Benoemen van tweeklanken en drieklanken op het gehoor
Van blad kunnen zingen van een eenstemmige melodie in de G-sleutel
Uitvoeren van ritmes in 3/4, 4/4 en 6/8 maatsoort

Naast correcte uitvoering van bovengenoemde solfège-opdrachten (trefzeker, toonvast, maatvast, a prima vista), beoordelen we ook je ontwikkelbaarheid hierin – dat wil zeggen hoe snel je dingen oppakt tijdens de toelating.

Onderdeel 2: Musiceren en Zingen

Je laat je muzikale vaardigheden zo breed mogelijk zien. Hierbij speel je op je hoofdinstrument, dat kan ook zang zijn. Daarnaast willen we je ook horen zingen – het liefst begeleid je jezelf hierbij op piano of gitaar. Probeer een zo divers mogelijk repertoire te laten horen. Maak een speellijst en neem die mee naar de toelating.

Hoofdinstrument

Het toelatingsniveau voor je hoofdinstrument (ook als dit zang is), is dat je minimaal drie muziekstukken kunt uitvoeren in verschillende stijlen met:

gevoel voor muzikaliteit
een goede klank
expressie
techniek
juiste intonatie
frasering en timing

Denk aan minimaal 4 jaar ervaring op je instrument. Als je begeleiding nodig hebt voor je hoofdinstrument, mag je zelf een begeleider of een opgenomen begeleidingspartij meenemen.

Zingen en begeleiden

Voor een toekomstig muziekdocent zijn zangkwaliteiten en de mogelijkheden om deze te ontwikkelen belangrijk. We willen horen dat je toonvast kunt zingen aan de hand van minimaal twee liederen.

Als je je hierbij kunt begeleiden op gitaar of piano, willen we dat ook graag horen. Je bent vrij in de keuze van het repertoire.

Onderdeel 3: Muzikaal-didactische opdracht

We vragen je een korte muzikale lesactiviteit uit te voeren met en voor de toelatingscommissie en medekandidaten/studenten van die dag (ongeveer acht personen).

Dat kan zijn:

het aanleren van een thuis voorbereid kort lied of canon
een andere werkvorm, zoals een ritmespel of klankspel
een muzikaal bewegingsspel
het leiden van een bestaand of zelfbedacht improvisatiespel

Voorbereiding

Bereid deze opdracht thuis voor.
Duur: 5 tot 7 minuten
Je kiest zelf voor welke doelgroep (bijv. leeftijdsgroep) de activiteit bedoeld is.

Schriftelijke uitwerking

Beschrijf je muzikale activiteit kort op een (half) A4'tje.
Geef aan wat je gaat doen, welke stappen je neemt en hoe je de groep daarin meeneemt.
Denk na over je didactische aanpak en muzikale inhoud.

Neem mee:

Je schriftelijke voorbereiding
Eventuele benodigde materialen zoals bladmuziek of liedtekst

Dit onderdeel vindt plaats in groepsvorm en duurt in totaal 60 minuten.

Onderdeel 4: Motivatiegesprek

Tot slot voer je een gesprek met de toelatingscommissie over:

jouw muzikale ervaring
je motivatie voor het beroep van muziekdocent
je keuze voor deze specifieke opleiding, die werkt vanuit de vrijeschoolpedagogie

Theoretisch deel: ongeveer 15 minuten
Musiceren: ongeveer 15 minuten
Muzikaal-didactische opdracht: ongeveer 60 minuten
Motivatiegesprek: 10 minuten

De toelatingsexamens vinden plaats eind mei / begin juni. In de eerste week van juni ontvang je bericht of je bent toegelaten tot de Opleiding Docent Muziek.

Het is mogelijk om gedurende het studiejaar een proeftoelating te doen.

Periode: tussen oktober en maart
Doel: inzicht krijgen in het toelatingsexamen én het verwachte instapniveau

Meld je aan voor de proeftoelating

De toelatingscommissie bestaat uit twee docenten van de opleiding Docent Muziek met een BKE-certificering (Basiskwalificatie Examinering).

De hogeschool brengt geen kosten voor het toelatingsexamen in rekening.

Aanmelden

Aanmelden voor het toelatingsexamen kan via onze website. Je vult hierbij het aanmeldformulier in, inclusief je muzikale biografie.

Heb je vragen over het toelatingsexamen? Dan kun je contact opnemen met Maartje Stuulen via: [email protected]

Meld je aan voor het toelatingsexamen

Er zijn drie mogelijke uitkomsten:

✅ Toelaatbaar in de opleiding
✳️ Toelaatbaar in de vooropleiding
❌ Afwijzing (je lijkt op dit moment niet geschikt voor de (voor)opleiding)

Ben je het niet eens met de beslissing? Dan kun je bezwaar maken bij de examencommissie.

Dien je verzoek schriftelijk en gemotiveerd in
Binnen 10 werkdagen na de beslissing
Stuur je e-mail naar: [email protected]

Wanneer de examencommissie je in het gelijk stelt, kun je op korte termijn een nieuw toelatingsexamen doen.

Voorbeeld beoordelingsformulier

Naam kandidaat:
Datum:
Namen commissieleden:
Primair instrument:

Motivatie

Beoordelingsaspecten: Communicatieve vaardigheden, presentatie, reflectie, motivatie voor het beroep.