Pilotonderzoek Leuker voor Later
Het ontwikkelen van een valide en betrouwbare vragenlijst op de domeinen kennis, attitude en levensvaardigheden om het welzijn van aanstaande vaders in kaart te brengen.
Door: Eline Lamme
Opleiding: Toegepaste Psychologie
Maand en jaartal: april 2015
Project/thema: Pilotonderzoek Leuker voor later
Achtergrond
Sinds 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor het begeleiden, behandelen en beschermen van de jeugd tot 18 jaar én hun ouders. Er is echter nog weinig onderzoek gedaan naar wat ouders nodig hebben om een goed welbevinden te ervaren bij het opvoeden van hun kind(eren). Er kan ondersteuning nodig zijn als ouders het opvoeden als problematisch ervaren. Het is voor professionals nog niet altijd duidelijk op welke wijze deze ondersteuning kan worden geboden.
Om deze reden doet het lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding onderzoek naar factoren die het welzijn van aanstaande ouders beïnvloeden. Om het welzijn van ouders in kaart te kunnen brengen heeft er een pilotonderzoek plaatsgevonden.
Pilotonderzoek
Het doel van het pilotonderzoek van Eline was om een valide en betrouwbare vragenlijst te ontwikkelen gericht op de domeinen Kennis, Attitude en Levensvaardigheden. Door het ontwikkelen van een valide en betrouwbare vragenlijst kan het welzijn van aanstaande ouders beter in kaart worden gebracht.
Tijdens dit onderzoek is er gebruik gemaakt van zowel desk- als fieldresearch. De deskresearch bestond uit literatuurverkenning naar factoren die het welzijn van aanstaande ouders beïnvloeden. Het fieldresearch bestond uit het afnemen van de opgestelde enquêtes en interviews. De vragenlijst is afgenomen bij 38 vaders en aanstaande vaders, waarvan 27 met een hogere opleiding en 11 met een lagere opleiding, en 6 met een niet-Nederlandse achtergrond.
Belangrijke onderwerpen n de vragenlijst
Op basis van literatuurstudie, en in overleg met de opdrachtgever, is een vragenlijst opgesteld waarin onder andere de volgende onderwerpen centraal staan: voorbereiding op het ouderschap, informatiebehoefte van de ouder, combinatie werk-privé, levensvaardigheden en ouderlijk welzijn. Eline heeft bestaande, gevalideerde lijsten gebruikt, evenals zelfontwikkelde schalen en items.
Betrouwbaarheid en validiteit
Met de verkregen data zijn betrouwbaarheidsanalyses uitgevoerd (Cronbach´s alpha). Ook zijn vijf respondenten na het invullen van de vragenlijst bevraagd over de duidelijkheid van de vragenlijst. Hiermee kon de validiteit van de vragenlijst in kaart worden gebracht.
Uit de onderzoeksresultaten is gebleken dat de factoren Attitude en Levensvaardigheden als betrouwbaar kunnen worden beschouwd. De factor Kennis blijkt echter minder betrouwbaar te zijn, door het verwijderen van enkele vragen kan de betrouwbaarheid verhoogd worden. Over het algemeen vonden de respondenten de vragenlijst duidelijk, maar ook erg lang. De respondenten vonden de in de vragenlijst behandelde thema´s herkenbaar, maar soms is de vraag niet goed geformuleerd.
Aanbevelingen
Aan de hand van het onderzoek zijn er verschillende aanbevelingen gedaan om de vragenlijst van ´Leuker voor later´ te verbeteren. Bijvoorbeeld om de vragenlijst in te korten (door factoranalyse toe te passen), bepaalde formuleringen aan te passen, een interview te houden complementair aan de vragenlijst, meer door te vragen op de eigen jeugd van de ouder en in te gaan op de ideeën over vaderschapsverlof.
Een groot deel van de aanbevelingen van Eline zijn overgenomen in de ontwikkeling van de uiteindelijke vragenlijst voor Leuker voor later en in publicaties over het grootschalige onderzoek wordt verwezen naar de hier beschreven pilot.