Serie 2: Buitenbooster 13 - Zet een stap in jouw eigen Sciencelab
In deze Buitenbooster nodigen Mara van Dijk en Marieke van Ierschot je uit om de buitenomgeving als rijk sciencelab te ontdekken en wiskundige en natuurkundige activiteiten te doen, samen met de kinderen.

De natuur als rijk en uitnodigend sciencelab
De natuur lokt spel uit, lokt diverse bewegingen uit, anders dan bijv. een eend waarop je kunt wippen of een duikelrek waarbij de beweging vastligt en er weinig meer te ontdekken valt. Een heuvel opklimmen, stapje voor stapje. Van een omgevallen boom springen en steeds verder klauteren om van een hoger gedeelte af te springen. Met je handen en je voeten in een waterplas staan zodat je voelt hoe koud het water is en hoe diep. Op ontdekkingstocht in de buurt met een kompas. Samen een brug bouwen of een bijenkast. Stuk voor stuk waardevolle ervaringen waarin taal –en wetenschappelijke concepten besloten liggen.
Science concepten krijgen door buiten te spelen en te experimenteren voet aan de grond. Buiten worden kinderen uitgenodigd (oneindig) te tellen, te vergelijken, te ordenen en te meten. Buiten doen kinderen lijfelijke ervaringen op door te springen, te klauteren, te vallen en weer op te staan. Hun lijf laat hen voelen hoe hoog het muurtje is, hoe diep de sloot of hoe zwaar de tak. Buiten liggen wiskundige, biologische en natuurkundige concepten voor het oprapen. Kijk maar eens hoe leuk kinderen het vinden om blaadjes, besjes, steentjes te verzamelen. De kans is groot dat zij hun vondsten willen tellen en willen groeperen en ordenen. En hoe leuk is het om samen een hut te bouwen?
Zet een stap in jouw eigen Sciencelab!
Wil je ook de buitenomgeving als sciencelab ontdekken? Stel je voor dat de buitenomgeving van jouw school of kinderopvang een groot ontdeklab is. Wat valt er allemaal te zien, te doen en te ontdekken? Voor deze Buitenbooster hebben we het spel 'Zet een stap in jouw eigen sciencelab' ontwikkeld. Het spel bestaat uit tien kaartjes met activiteiten die gekoppeld kunnen worden aan tien science concepten, te weten:
- Graham
- Fibonacci
- Gulden Snede & Phi
- Fotosynthese
- Zwaartekracht
- Snelheid
- Vormen
- Schaal
- Lengte en lijf
- Hoeveelheden
Op ieder kaartje staan enkele buitenactiviteiten en een korte toelichting op het science concept. De activiteiten zijn bedoeld voor kinderen in de leeftijd van 4-12 jaar. Doe je mee?
Download hier de kaartenwaaier en 'Zet een stap in jouw eigen sciencelab'! (pdf)
Mara is antropoloog en ondersteunt de onderzoeksgroep in de wetenschapscommunicatie, en Marieke draagt als onderzoeker bij aan het promotie-onderzoek ‘Hoofd, Schouders, Knie en TAAL’ van Jannette Prins.
Nieuwsgierig naar het onderzoek ‘Hoofd, Schouders, Knie en TAAL’ van Jannette Prins?
Deze Buitenbooster is gebaseerd op de bevindingen uit het onderzoek waarin het belang van spel en het opdoen van lijfelijke ervaringen in de buitenomgeving de sleutel blijkt tot het stimuleren van de taal- en denkontwikkeling.
Ben je benieuwd naar de wetenschappelijke onderbouwing? Neem dan een kijkje in onderstaande artikelen:
Prins, J., van der Veen, C., van Santen, S., van der Wilt, F., & Hovinga, D. (2022). The importance of play in natural environments for children’s language development: an explorative study in early childhood education. International Journal of Early Years Education, 1–17. https://doi.org/10.1080/09669760.2022.2144147
Prins, J., van der Wilt, F., van der Veen, C., & Hovinga, D. (2022). Nature play in early childhood education: A systematic review and meta ethnography of qualitative research. Frontiers in Psychology, 13. https://doi.org/10.3389/FPSYG.2022.995164
---
Verder lezen
- Alaerds-Rongen, Willie, Manon Kessels, Barbera Planken en Karin Vos. (2021). “Naar Buiten!”. ZONE (20): 28-29.
- Baaijens, A. (2018). Paradijs in de polder. Ontdek wat landschap je vertelt. Amsterdam-Antwerpen: Uitgeverij Atlas Contact.
- Chao, Theodore and Mandy McCormick Smith. (2018). “Critical Science and Mathematics Early Childhood Education: Theorizing Reggio, Play, and Critical Pedagogy into an Actionable Cycle”. Education Sciences 8 (162): 1-16.
- Smith, K. (2008). How to be an explorer of the world. Houten-Antwerpen: Uitgeverij Unieboek.