Afstudeerproject student Vaktherapie helpt bij vaststellen van diagnoses 

Lisa volgde de opleiding Vaktherapie bij Hogeschool Leiden. Daar kiezen studenten een van drie opleidingsrichtingen: Spraak- en dramatherapie, Beeldende therapie of Muziektherapie. Lisa koos voor de laatste opleidingsrichting. “Ik werkte al een tijdje binnen de maatschappelijke zorg bij een zorginstelling waar cliënten met een verstandelijke beperking wonen. Daar merkte ik vaak hoeveel muziek met cliënten doet, maar ook met mijzelf. Het werkt verbindend, ontspannend en het kan bijdragen aan onder meer emotieregulatie”, legt Lisa uit. Een collega wees haar op de mogelijkheid om muziektherapie te studeren. Zo kwam Lisa bij Hogeschool Leiden terecht. 

Lisa: “Het is een fijne en warme studie, waar je mag zijn wie je bent. De docenten zijn zelf ook therapeut en actief in het werkveld. Dat is heel bepalend voor de goede sfeer, omdat iedereen dezelfde interesse heeft. Het fijne is daarnaast dat je heel erg met jezelf geconfronteerd wordt. Als je namelijk niet bewust bent van jezelf, wordt dat later heel lastig als je als therapeut aan de slag gaat. Dat heb je gewoon nodig. Ik ben superblij met de keuze om deze studie te gaan doen, want daarmee heb ik echt iets gevonden waar ik zelf achter sta.”

Nu is Lisa muziektherapeut bij Youz, een zorgorganisatie die kinderen, jongeren en (jong)volwassenen met klachten of ernstigere psychische of verslavingsproblemen helpt. “Voor veel mensen werkt het niet om over uitdagingen of problemen te praten. Ervaringsgericht werken is dan een mooie oplossing, zoals muziektherapie. Hoe jij in het dagelijks leven bent, komt terug in de muziek. Dus muziek vertelt over hoe jij je toont en hoe je bent als mens”, vertelt Lisa. “Jongeren ontwikkelen zich natuurlijk enorm. In de puberteit veranderen interesses bijvoorbeeld. Dan merk je dat muziek heel veel bijdraagt en ook een passend ‘medium’ is om mee aan de slag te gaan.”

Voor haar afstudeeronderzoek bij Youz heeft Lisa eerder dit jaar een observatieprogramma gemaakt. Dat wordt gebruikt om een diagnose vast te stellen en bijpassend behandeladvies te geven aan cliënten tussen de 12 en 24 jaar. “Mijn stagebegeleider Monica van der Meij gaf aan dat er in de observatieperiode van zes weken veel verandert in de samenstelling van de groep en de groepsdynamiek. Het is dan een hele uitdaging om een observatieprogramma hier goed op in te richten. Dat heb ik ontworpen nadat ik literatuurstudie en expertinterviews heb gedaan”, legt Lisa uit. “Belangrijk is vooral dat een observatieprogramma systematisch en consequent is, zodat collega’s waarmee je samenwerkt vanuit andere disciplines het ook goed begrijpen en kunnen duiden. Dat werkt door in het proces daarna, inclusief het opstellen van een goed behandelplan.” 

Het observatieprogramma van Lisa wordt nu gebruikt in de praktijk. Muziektherapeuten kunnen zo op een eenduidige manier een beeld schetsen van een jongere, dat daarna wordt meegenomen in diagnostiekbespreking met andere behandelaren. “Per sessie gaat het programma in op specifieke thema’s, zoals het zelfbeeld van een jongere. Monica gebruikt het programma zelf bijvoorbeeld wekelijks. Ze ervaart het als een prettig en overzichtelijk programma, als houvast in het werk”, vertelt Lisa. “Een dergelijk programma was er nog niet, dus ik hoop heel erg dat dit bijdraagt aan een passende diagnose en behandeling van jongeren. Dat vind ik zelf, net als mijn collega’s, superbelangrijk. Daarnaast hoef ik niemand uit te leggen dat er flinke wachtlijsten in de zorg zijn. Je kunt je voorstellen dat een passend behandelplan ook daarvoor van belang is, zodat de wachtlijsten in ieder geval niet nog langer worden.”