Ted over de opleiding opleiding Toegepaste Psychologie voor politiemedewerkers
Ted van der Meer werkte al 32 jaar bij de politie toen hij startte met de duale variant voor politiemedewerkers van de opleiding Toegepaste Psychologie (afgerond in 2017). Nu werkt hij als operationeel specialist in het district Leiden Bollenstreek.
"Het begon allemaal in 2008 toen ik districtelijk jeugdcoördinator was. Ieder jaar kregen wij van het Openbaar Ministerie (OM) een namenlijst van jeugdige veelplegers. Het toeval wilde dat ik in de jaren daarvoor wijkagent was en ik een groot deel van die namen kende. Ik kende de personen, de gezinssituaties en hun problematiek. Als je op die lijst van het OM was geplaatst, werd je als zware crimineel getypeerd waardoor wij als politie een aantal dingen moesten doen: contactpersonen aanstellen, de jeugdige regelmatig thuis bezoeken, verbaliseren en aanhouden wanneer dat kon. Ik had het gevoel dat dat niet de juiste manier was om met die doelgroep om te gaan, omdat er vaak sprake was van problematiek achter hun delictgedrag. Verder zagen wij een tegeneffect ontstaan, namelijk dat deze jongeren zich verhardden."
"De toenmalige politiechef van Leiden gaf opdracht om te onderzoeken hoe wij met jeugdige veelplegers om moesten gaan. Dit werd onder andere gedaan door studenten Toegepaste Psychologie (TP) van Hogeschool Leiden. De conclusies en aanbevelingen uit dat onderzoek hebben een andere politiebejegening naar deze doelgroep opgeleverd. Door dat onderzoek zijn wij erachter gekomen dat TP veel raakvlakken heeft met het politiewerk. Zo is het initiatief ontstaan om met Hogeschool Leiden een opleiding voor politiemensen te ontwikkelen. In 2013 startte ik met de eerste groep politiemensen met de duale opleiding Toegepaste Psychologie voor politiemedewerkers."
Politiewerk is mensenwerk
“Politiewerk is mensenwerk en dat betekent dat de politie en haar medewerkers elke dag te maken hebben met het gedrag van de mens. Dat kunnen burgers zijn, groepen, vertegenwoordigers van organisaties waarmee wij samenwerken, maar ook je eigen gedrag of dat van je collega’s.
Politiemedewerkers moeten zelfstandig kunnen denken en handelen. Daarbij is het ontzettend belangrijk dat je het gedrag dat je ziet kunt begrijpen, verklaren en dat ook op een positieve manier kunt beïnvloeden. Denk bijvoorbeeld aan situaties als een boze buurtbewoner die in gesprek is met de wijkagent, een belangrijk overleg met de officier van justitie of een teambespreking met collega’s. Op al die momenten geeft het gedrag van mensen, zowel verbaal als non-verbaal, heel veel belangrijke informatie.
Wat ik fijn vond aan de opleiding Toegepaste Psychologie, is dat ik kennis kreeg van allerlei soorten psychologische items zoals persoonsontwikkeling, gedrag, criminologie, gespreksvaardigheden, coaching en trainingsvaardigheden."
In gesprek met collega’s
"Na de opleiding kun je toegepaste psychologie op twee manieren verwerken in het politiewerk. Zo kun je er onder andere een aparte functie van maken. Een aantal collega’s is nu bijvoorbeeld tijdelijk als TP’er aangesteld voor een neventaak. Bijvoorbeeld om de ontwikkeling van een afdeling te onderzoeken, hierover te adviseren of interventies te ontwerpen en uit te voeren. Naast deze optie bestaat ook de mogelijkheid om de opgedane kennis ̶ te pas en te onpas ̶ toe te passen in je dagelijkse werkzaamheden. En hier heb ik voor gekozen."
"Dankzij deze opleiding ben ik nu lid van een coachpoule van en voor politiemensen. Dat betekent dat ik collega’s coach die niet zo lekker in hun vel zitten, iets vervelends hebben meegemaakt of de balans tussen werk en privé een beetje kwijt zijn. Daarnaast ben ik lid van het Team Collegiale Ondersteuning. Daarvoor ga ik in gesprek met collega’s met een schokkende beroepservaring. Denk aan een lijkvinding of een ernstig verkeersongeval. De bedoeling is dat ik in dat gesprek de eerste emoties van die collega ontdek en probeer in te schatten of hij/zij op dat moment op de juiste manier met die emoties omgaat. Wij bepalen daarna samen of er na dat gesprek nog een gesprek of een ander traject nodig is."
"Verder heb ik bemoeienis met de intervisiegesprekken, blauwvakmanschapsgesprekken en ben ik herhaaldelijk in gesprek met ketenpartners. Daarbij gebruik ik kennis die ik heb opgedaan bij vakken over coaching en gesprekstechnieken. Zo maak ik bijvoorbeeld veel werkafspraken met allerlei organisaties zoals Vrouwenopvang, Justitie, Gemeente, Jeugdhulp en Veilig Thuis. Tijdens het samenwerken en bespreken van zaken en werkprocessen is het voor mij heel belangrijk om het perspectief en de invalshoek of het organisatiebelang te begrijpen, zodat ik er rekening mee kan houden. Ik gebruik vaak de theorie uit de psychologische vakken, maar ook oefeningen die ik heb geleerd tijdens de opleiding."
Voor elke politiemedewerker
"Op dit moment ben ik werkzaam in het politiedistrict Leiden Bollenstreek waar ik over verschillende thema’s adviseer en ze coördineer. Deze thema’s zijn Huiselijk geweld, Eergeweld, Kindermishandeling, Stalking, Verwarde personen, Persoonsgerichte Aanpak en Jeugd. Daarnaast geef ik les aan de Politieacademie in Apeldoorn op het thema Jeugd en Jeugdgroepen. Ook ben ik verbonden aan het Veiligheidshuis in dit politiedistrict, coach ik collega’s en voer ik gesprekken met collega’s die een heftige beroepservaring hebben meegemaakt.
Welke functie je ook hebt binnen de politie, de opleiding Toegepaste Psychologie is voor elke politiemedewerker relevant. Als je bijvoorbeeld teamchef bent, stuur je een team aan en heb je dus te maken met groepsdynamica, samenwerking en het individuele gedrag van de medewerkers in jouw team. Maar ook als je wijkagent of bijvoorbeeld rechercheur bent, kan deze opleiding van toegevoegde waarde zijn voor jouw werk."
Onderwijs en onderzoek
"Ik geef ook les op de politieacademie. Hier heb ik een training ontwikkeld die ik uitvoer op het gebied van jeugd en jeugdgroepen. Vanuit de opleiding TP heb ik geleerd om mij vooraf te verdiepen in de doelgroep en een logische structuur aan te brengen. Dit zorgt er onder andere voor dat mijn verhaal op de juiste manier wordt ontvangen en dat de deelnemers de leerstof ook daadwerkelijk willen gaan toepassen in hun beroepspraktijk. Door de juiste uitleg over bijvoorbeeld groepsdynamiek, spanningstheorieën, waarnemings- en beoordelingsfouten, geef ik mijn collega’s ook meer inzicht in dit soort psychologische processen. Met dit alles ben ik eigenlijk bezig om hun gedrag positief te beïnvloeden, waarmee ik terug ben bij de kern van toegepaste psychologie."
"Ook dat wat ik tijdens de opleiding heb geleerd over onderzoek, komt terug in mijn huidige werk. Toevallig heb ik in de afgelopen periode een onderzoek afgerond naar het werkproces bij stalking. De praktijk leerde dat veel collega’s bepaalde stappen overslaan. Het is dan interessant om te onderzoeken hoe het komt dat collega’s die soms essentiële stappen overslaan. Er is vaak geen opzet in het spel, maar zo bleek bijvoorbeeld dat het formulier dat ze moeten invullen niet gebruiksvriendelijk is, dat de hectiek van de dag van invloed is op het kunnen uitvoeren van een bepaalde stap en dat soms simpelweg wordt vergeten om een bepaalde code aan te passen. Om dit onderzoek goed uit te voeren en af te ronden heb ik de methodiek van het vak Praktijkgericht Onderzoek gebruikt."