Hogeschool Leiden

De patiënt is de expert van het eigen leven

19 oktober 2022 - Lector Petra Siemonsma (Eigen Regie bij Fysiotherapie en Beweegzorg) sprak op 11 oktober op Hogeschool Leiden haar lectorale rede ‘Eigen Regie: Waardevol en kwetsbaar’ uit.

In haar rede benadrukte Siemonsma dat kennis hebben van de waarden, behoeften en brede context van de patiënt essentieel zijn voor het begrijpen van iemands hulpvraag en het vinden van goede oplossingen. De patiënt is hierbij de expert van het eigen leven en professionals kunnen ondersteunen in het samen met de patiënt ontsluiten van die expertise. Zodat de patiënt de eigen regie kan pakken. Het lectoraat zet actie onderzoek in om samen met patiënten en professionals tot zo goed mogelijke (ondersteuning van) eigen regie te komen.  

Een goed leven in eigen ogen

Siemonsma betoogde in haar rede de waarde van eigen regie. Namelijk, dat eigen regie vrijheid verschaft aan de patiënt om het eigen leven zo te organiseren en/of coördineren dat het een goed leven is in eigen ogen. Om te bepalen wat belangrijk is in je eigen leven, is zelfkennis nodig en moet je prioriteiten kunnen stellen en beslissen. Zo’n besluit gaat over hoe en in welke mate je deel wilt nemen aan de samenleving en hoe zorg of behandeling hieraan kan bijdragen. Je besluit kenbaar maken is ook meteen heel kwetsbaar, want de manier waarop professionals met de hulpvraag omgaan kan de eigen regie sterk bevorderen of belemmeren. Het onderzoek van het lectoraat richt zich bijvoorbeeld op: krijgen professionals de wensen en behoefte van de patiënt echt op tafel? En beslissen professionals voor de patiënt of lukt het hen de beslissing (eigen regie) echt bij de patiënt te laten? 

"Je besluit kenbaar maken is ook meteen heel kwetsbaar, want de manier waarop professionals met de hulpvraag omgaan kan de eigen regie sterk bevorderen of belemmeren. "

Petra Siemonsma

Fysiotherapeut in de wijk

Door de vergrijzing en ontgroening van de bevolking staan gezondheid en zorg toenemend onder druk. Middels het versterken van eigen regie draagt het lectoraat bij aan oplossingen voor dit probleem. Hierbij ligt de focus in de wijk. Door samenwerking in de wijk kan de fysiotherapeut samen met anderen, bijvoorbeeld zorg- en welzijnsprofessionals, bijdragen aan versterking van eigen regie van mensen bij wie bewegen tijdelijk of blijvend niet van zelf sprekend is. Door de wijk en thuis als brede context van de patiënt te beschouwen en over de grenzen van zorg en welzijn heen te kijken kan de fysiotherapeut bijdragen aan integrale samenwerking. Het lectoraat onderzoekt daarbij vanuit het perspectief van de patiënt en van de professional hoe eigen regie en vrijheid het beste ondersteund kunnen worden in de wijk en waar mogelijk met technologie.

Lector Petra Siemonsma ontvangt het kunstwerk 'Evolution' uit handen van Joeri van den Steenhoven, CvB Hogeschool Leiden
Lector Petra Siemonsma ontvangt het kunstwerk 'Evolution' uit handen van Joeri van den Steenhoven, CvB Hogeschool Leiden

Samen veranderen

Voor oplossingen onderzoekt het lectoraat in de wijk en thuis naar wat passend en wenselijk is in deze specifieke situatie. Het lectoraat betrekt het perspectief van de patiënt en professional in onderzoek om zo samen te komen tot concrete veranderingen. Daarbij houden we ons bezig met vragen zoals: hoe combineren we de expertise van de patiënt en professional? En hoe combineren we kennis en vaardigheden van professionals uit zorg en welzijn? En met vrijwilligers, mantelzorgers, 
onderzoekers en noem maar op? Het mooie van actie onderzoek is dat het onderzoeken combineert met veranderen en dat het samen met betrokkenen gebeurt in de voor het vraagstuk relevante context. Juist door deze praktijkgerichtheid levert actie onderzoek een directe bijdrage aan innovatie van de praktijk.

Meer lezen en zien?

Lees de digitale publicatie ( pdf, 2.09 MB ) en bekijk de video-opname van de rede. Een schriftelijk exemplaar van de rede is op te vragen door een e-mail te sturen aan Manon van Gemerden via [email protected]

Meer horen over eigen regie en wijkgericht werken?

Beluister dan de podcast van Physio Global met Petra over Eigen regie en wijkgericht werken in de fysiotherapie. 

Over het lectoraat

Het lectoraat Eigen Regie bij Fysiotherapie en beweegzorg is onderdeel van het kenniscentrum Vitaliteit en Eigen Regie van de faculteit Gezondheidszorg van Hogeschool Leiden en werkt samen met tal van partners binnen onderzoeksprojecten en in de Vitale Delta.