Verantwoording 2017

De verantwoording over 2017 van het lectoraat Waarde(n) van Vrijeschoolonderwijs over de bijdrage aan de beroepspraktijk en maatschappij, aan onderwijs en professionalisering en aan kennisontwikkeling. 

Beroepspraktijk en maatschappij

Op verzoek van het Platform VO van Vrijescholen en de Vereniging van vrijescholen is vanuit het lectoraat meegewerkt aan de ontwikkeling van een Kwaliteitskader voor deze vo-scholen om mede tegemoet te komen aan het nieuwe inspectiekader van de Onderwijsinspectie. In samenhang met de ontwikkeling van dit kwaliteitskader is een onderzoeksproject van start gegaan met docenten uit vrijescholen (vo). Dit project richt zich op het zichtbaar en inzichtelijk maken van de brede vormende werking die van deze specifieke onderwijsvorm uit kan gaan. Leerkrachten gaan daarbij met elkaar en met de onderzoekers van de kenniskring in gesprek om de bedoelingen van periodelessen te expliciteren en in kaart te brengen.

Onderwijs en professionalisering

Naar aanleiding van de lectorale rede stond het thema Autonomie van de student het afgelopen jaar centraal als studiethema voor de docentopleiders van de vrijeschoolopleidingen in Leiden. De lector gaf lezingen en workshops gericht op de autonomie van de student en leerlingen en de rol van opleiders en (aankomende) leraren daarbij. Kenniskringlid Akke Faling is een van de docenten die het afgelopen jaar vanuit dit denken een opzet voor een nieuw curriculum van de Vrijeschool Pabo (VSP) heeft ontwikkeld. Kenniskringlid en kunstdocent van de pabo, Rebecca van Ingen, heeft afgelopen jaar verder onderzoek gedaan naar de betekenis van beeldend onderwijs in het reguliere onderwijs en in het vrijeschoolonderwijs. De lector heeft gastcolleges en masterclasses gegeven in de reguliere pabo en de VSP rond het thema subjectwording en breed vormend onderwijs. Het lectoraat wordt regelmatig benaderd door studenten die met afstudeeronderzoeken bezig zijn rond het thema autonomie en/of subjectwording. Naast interviews over dit thema aan verschillende studenten aan HBO en WO opleidingen, heeft een bachelor student (van de opleiding pedagogiek van de UvA) een uitgebreide onderzoeksstage gelopen bij het lectoraat.

Binnen de faculteit Educatie participeert de lector in een team dat initiatieven en nieuwe tradities ontwikkelt om de waarden die centraal staan in het onderwijs binnen de faculteit zichtbaar en

ervaarbaar te maken voor medewerkers (en studenten), in zowel de inhoud als de vorm van het onderwijs en de werkomgeving. Een voorbeeld daarvan is de jaarlijkse onderwijsvernieuwingsreis voor medewerkers van de faculteit waar de lector dit jaar samen met collega-lector Dieuwke Hovinga de inhoudelijk invulling voor heeft verzorgd.

De lector is lid van het ontwerpteam van de nieuwe Teammaster Transitie in Onderwijs met Technologie (3TO). Dit is de eerste teammaster voor scholen in Nederland en is in co-creatie met het onderwijswerkveld ontwikkeld. De master is in september van start gegaan met de eerste vijf deelnemende teams. Sinds september verzorgt de lector de onderzoekslijn van de master en werkt zij nauw mee aan de verdere ontwikkeling van de master.

Meer informatie over onderwijs

Kennisontwikkeling

Het jaar ging van start met de Conference on Waldorf teacher training and educational research. Hier presenteerden diverse kenniskringleden van het lectoraat hun onderzoeken en bevindingen aan lerarenopleiders van de vrijeschoollerarenopleidingen van Leiden en Alanus Hochschule in Duitsland. De lector verzorgde verder een groot aantal lezingen, dialoogsessies en workshops binnen het vrijeschoolonderwijs, o.a. tijdens landelijke conferenties van po-leraren en vo-docenten van vrijescholen, studiedagen van schoolbesturen en ouderbijeenkomsten. Daarnaast gaf zij keynote lezingen voor de landelijke studiedag van de academische pabo's en tijdens de inspiratiedag voor leraren rond subjectwording, georganiseerd door het SLO. Zij is lid van de lectorenkring van het NIVOZ rond de leerstoel van Gert Biesta bij de Universiteit van Humanistiek en was dialoogmoderator tijdens de Unfolding Human Potential conferentie van het NIVOZ in februari 2017. Naar aanleiding van haar bijdrage aan het nieuw te verschijnen International Handbook of Holistic Education van Routledge, heeft zij een lezing verzorgd tijdens de International Conference on Holistic Education in de VS.

Daarnaast was de lector ook projectleider van het Alchemieproject, een onderzoek naar het handelen van ‘gouden’ professionals in onderwijs en jeugdwerk. Dit project is in mei afgerond met het Alchemiefestival. Professionals, onderzoekers, beleidsmakers en opleiders uit de werkvelden maakten kennis met bevindingen en vragen die vanuit het onderzoeksproject naar voren kwamen over eigen en andermans professionaliteit. De thema’s Vertrouwen, Verbondenheid, Vervulling en Verantwoordelijkheid werden niet alleen besproken maar ook voelbaar gemaakt tijdens ervaringsworkshops en verdiepende workshops vanuit het perspectief van onderzoek en opleiden. Verschillende docenten binnen de hogeschool hebben aangegeven dat zij in hun onderwijs verder willen met de bevindingen en vragen vanuit het Alchemieproject.

Naar informatie over onderzoek