De uithuisplaatsingsfabriek (deel 2): een stille revolutie bij de rechters?
SOCIAALWEB - 25 november 2021 - Er lijkt een positieve ontwikkeling plaats te vinden omtrent onterechte uithuisplaatsingen, rechters worden namelijk kritischer.
Het probleem is al vaker benoemd: er worden in Nederland op onterechte gronden veel te veel kinderen uit huis geplaatst (en doorgeplaatst). Uithuisplaatsing en doorplaatsing is voor kinderen een verschrikkelijke ervaring (Negatieve Jeugdervaring) die ze het hele leven blijft achtervolgen. Het is regeringsbeleid ( pdf, 898 KB ) om kinderen ‘zo thuis als mogelijk’ te helpen, maar dat schiet nog niet op omdat onze systemen wel op uithuisplaatsing maar niet op intensieve ambulante zorg of gezinshuizen zijn ingericht. Vaak loopt het met die uithuisplaatsing ook niet goed af: gedrag wordt problematischer, pleeggezinnen haken af, de een na de ander (tot wel in 50% van de gevallen). Kinderen worden ook bij gezinshuizen weer uit huis geplaatst. Kinderen komen dan in de crisisopvang en gaan vandaar naar residentiele zorg en als ze daar uitvallen komen ze in de gesloten jeugdzorg terecht. Het risico op misbruik en geweld, waartegen ze beschermd zouden moeten worden in die trajecten is groot. Toch lijkt er momenteel een kentering te komen in de ‘uithuisplaatsingsfabriek’. Die komt niet van de jeugdbescherming, zoals je zou verwachten, maar uit een onverwachte hoek: rechters worden kritischer.
Aanzwellende kritiek
De jeugdbescherming lijkt nog niet veel te leren van de aanzwellende kritiek. In een stuk van de jeugdbescherming wat ik moest beoordelen vond ik maar liefst 48 ernstige fouten.
Die fouten waren:
- Het weglaten van feiten in het feitenrelaas (13x)
- Het verdraaien van de werkelijkheid (12x)
- Meningen als feiten presenteren zonder onderbouwing (10x)
- Niet naar het kind en ouder luisteren (9x)
- Gebrek aan kennis (4x)
Dat dit niet op zichzelf staande praktijken zijn beschrijft een rapport van de oudervereniging ‘Balans’ van augustus 2021. Dat rapport gaat over meldingen van onveilige situaties, vooral buiten het gezin, bijvoorbeeld op school. Opvallend is dat niemand (ook de inspectie niet) er wat aan doet maar dat bijvoorbeeld scholen wel een melding maken bij de jeugdbescherming en ouders vervolgens de schuld krijgen en met dwang worden geconfronteerd, tot aan (spoed)uithuisplaatsingen toe.
Ook het RSJ-rapport van 31 augustus jl. (5) is ongemeen kritisch op de jeugdbescherming en beveelt onder meer aan om kinderrechten centraal te stellen en de rechtsbescherming van ouders en kinderen te verbeteren en het perspectief van ouder en kind leidend te laten zijn. En minstens zo belangrijk: doe goed- en onafhankelijk onderzoek. Het lijken open deuren, maar de praktijk wijst anders uit.
Lees het volledige artikel op Sociaalweb.