"Het perspectief van een systeemdenker"

Peter Lindenburg ondersteunt met zijn lectoraat Metabolomics het werkveld met het beantwoorden van onderzoeksvragen, het ontwikkelen van analytisch chemische methoden en met goed opgeleide studenten die gespecialiseerd zijn in metabolomics.

"Ik heb altijd een warme interesse in de natuur gehad. Ik was als kind al gefascineerd door de wereld om me heen, zat met mijn schepnet in slootjes te vissen en met mijn verrekijker naar vogels te kijken. Op mijn twaalfde werd ik lid van de Jeugdbond voor Natuur- en Milieustudie en vond daar gelijkgestemden. Ik was voorbestemd om bioloog te worden op Schiermonnikoog. Om die droom waar te kunnen maken koos ik in 1998 voor de studie Biologie aan de Universiteit in Leiden."

"De droom om veldbioloog te worden vervloog, de interesse in de natuur en de liefde voor Schiermonnikoog bleef."

"Toen ik in 2001 mee kon werken aan een wetenschappelijk onderzoek van de Universiteit Groningen naar de Rotganzenpopulatie op Schiermonnikoog greep ik deze kans met beide handen aan. Het werd niet wat ik ervan verwachtte; het onderzoek boeide me onvoldoende. De droom om veldbioloog te worden vervloog, de interesse in de natuur en de liefde voor Schiermonnikoog bleef."

Medicijnen op maat

"Ik rondde mijn studie biologie uiteindelijk wel af, maar pakte tegelijkertijd ook de studie Bio-Farmaceutische Wetenschappen op waar ik tijdens mijn stage op het LACDR (Leiden Academic Centre for Drug Research) in aanraking kwam met Analytical BioSciences. Ik promoveerde in 2012 onder Thomas Hankemeier, een van de grondleggers van Metabolomics in Nederland. Mijn co-promotor, Ubbo Tjaden, was een echte mentor voor me en heeft een heel belangrijke rol gespeeld in mijn persoonlijke en wetenschappelijke vorming."

"Ik ben er heilig van overtuigd dat een gezonde omgeving ook zijn weerslag heeft op de gezondheid van de mens. Alles is in verbinding met elkaar."

"Het werd me duidelijk dat Metabolomics een belangrijke rol zou kunnen gaan spelen bij de ontwikkeling van personalized medicine. Ieder mens is immers uniek; niet alleen aan de buitenkant, maar ook aan de binnenkant. Stofwisseling in ons lichaam gaat gepaard met duizenden chemische processen. Door de hierbij betrokken verbindingen te meten, kun je invloeden van DNA, persoonlijke eigenschappen, leeftijd, geslacht in combinatie met levensstijl en eetgewoonten bestuderen. Die studie wordt metabolomics genoemd.

Metabolomics resulteert in een schat aan informatie om vroege diagnoses en bijbehorende behandeling te kunnen (vast)stellen en om antwoord te krijgen op vragen als: wat zal het waarschijnlijke ziekteverloop zijn van een patiënt?, zal dit geneesmiddel aanslaan, met welke dosis? Snel en goedkoop kunnen onderzoeken en testen om tot de juiste individuele behandeling op maat te komen, dat is voor mij de uiteindelijke stip op de horizon."

Gemeenschapszin

"Die geschetste toekomst komt nu overigens erg snel dichterbij. Zo begeleid ik vanuit mijn functie als universitair docent bij het LACDR van de Universiteit Leiden momenteel een promovendus, Zhengzheng Zhang uit China, die betrokken is bij onderzoek naar COVID-19. In bloedmonsters is zij op zoek naar stoffen die voorspellen of patiënten ernstige corona-symptomen zullen ontwikkelen en welke behandeling het meest effectief zou kunnen zijn.

Een recente en zeer belangrijke ontwikkeling zijn de zogenaamde organs-on-a-chip. Doordat er tientallen tot honderd mini-orgaantjes op een chip passen, kun je er als wetenschapper snel veel verschillende tests mee uitvoeren en tot een perfect behandelplan komen. Ik vind het erg belangrijk dat de studenten die wij afleveren aan het werkveld in staat zijn om bij te dragen aan deze geweldige ontwikkeling. Metingen verrichten in organs-on-chips is zeer uitdagend en daarom zijn wij, binnen het Leiden Centre for Applied Bioscience (LCAB) van Hogeschool Leiden, gestart met het project ‘Liver-on-a-Chip: ontwikkeling van meetmethoden om biotransformatie van geneesmiddelen in livers-on-chips te bepalen’."

"Ik vind het erg belangrijk dat de studenten die wij afleveren aan het werkveld in staat zijn om bij te dragen aan deze geweldige ontwikkeling."

"De tot nu toe behaalde resultaten zijn veelbelovend en hebben geleid tot de honorering van een vervolgproject, waarin wij ons onderzoek verder uitbreiden. Ik vind het erg prettig om vanuit het LCAB, dat een zeer goed geoutilleerd kennis- en onderzoekscentrum van de hogeschool is, samen met andere lectoren en studenten te kunnen werken aan toegepast onderzoek. De gemeenschapszin binnen het centrum, de veelheid aan onderzoeksgebieden onder één dak en goede ondersteuning maken het LCAB een fijne plek. "

Alles is in verbinding met elkaar

"Als onderzoeker heb ik eigenlijk twee drijfveren: bijdragen aan een betere en snelle personalized medicine zonder nodeloze bijwerkingen en bijdragen aan een betere biodiversiteit. Wat dat laatste aspect betreft zijn het gure tijden. We doen het bedroevend slecht in Nederland, maar als vader van twee jonge kinderen ben ik het verplicht aan hen en aan mijn vakgebied om optimistisch te blijven.

Ik ben er heilig van overtuigd dat een gezonde omgeving ook zijn weerslag heeft op de gezondheid van de mens. Alles is in verbinding met elkaar. Ons welzijn wordt niet alleen bepaald door processen die zich in het lichaam afspelen maar ook daarbuiten. Via de lucht die we inademen, het water dat we drinken en het voedsel dat we eten. We kunnen complexe ziektes pas echt gaan begrijpen als we àlle processen die eraan ten grondslag liggen, waaronder het milieu, in samenhang beschouwen. Metabolomics, of beter gezegd Environmental Metabolomics kan ook hier toegevoegde waarde bieden."

Woeker met je talenten

"Een voorbeeld van zo’n Environmental project is het onderzoek waarin het lectoraat samen met onder andere het Centrum voor Milieukunde van Universiteit Leiden, Naturalis en het KWR Water Research Instituut de kwaliteit van het oppervlaktewater monitort met zogenaamde moleculaire foto’s."

"Ik vind het gaaf om mijn kennis over te kunnen dragen en studenten te kunnen begeleiden."

"Mijn vader zei gekscherend bij aanvang van dit waterproject dat de cirkel rond is, nu ik net als vroeger met een schepnetje in een slootje kan vissen en mijn vrienden van de Jeugdbond voor Natuur & Milieustudie in het werkveld tegenkom. Veel van hen zijn namelijk wel bioloog geworden. Fantastisch dat ik met mijn technische analytische kennis hun onderzoeksvragen op het gebied van natuur en milieu verder kan brengen. Het mooie aan dit onderzoek is dat het met recht een multidisciplinair onderzoek is waarin bedrijven, lectoren en studenten van verschillende studies van Hogeschool Leiden en de Universiteit Leiden samenwerken.

Ik vind het gaaf om mijn kennis over te kunnen dragen en studenten te kunnen begeleiden. Wat me opvalt is dat studenten zich vrij timide opstellen. Zij mogen van mij wel wat uitgesprokener en idealistischer zijn. Je komt als student niet alleen wat halen, maar zeker ook brengen. Zonder goede analisten bereiken de beste wetenschappers en meest ambitieuze bedrijven helemaal niets! Ik ben soms geneigd te roepen: WOEKER MET JE TALENTEN! Laat je niet afschepen door de oudere generatie en laat je eigen mening niet vertroebelen door zogenaamde ‘influencers’. Zoek verbinding met de mensen om je heen!"

Personalia

Naam: Peter Lindenburg
Functie: Lector Metabolomics
Proefschrift: New Electromigration-Driven Enrichment Techniques for Peptidomics and Metabolomics (2012)

Meer over het lectoraat | Meer over de lector | Terug naar overzicht interviews