Foto Daisy - Hogeschool Leiden Prijs winnaar 2021 - Kopopleiding Leraar Omgangskunde

"Het gaat erom dat je rekening houdt met de behoeften en verschillen van de student"

Daisy (35) besloot de overstap te maken van de hulpverlening naar het onderwijs. Ze koos de Kopopleiding Leraar Omgangskunde en won de scriptieprijs met haar onderzoek naar differentiatie in het onderwijs waar ze een handleiding voor ontwikkelde.

Foto Daisy - Hogeschool Leiden Prijs winnaar 2021 - Kopopleiding Leraar Omgangskunde

In 2009 ben ik bij Hogeschool Leiden afgestudeerd aan de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH). Daarna ben ik altijd werkzaam geweest binnen dit vakgebied. Vorig jaar besloot ik de overstap te maken naar het onderwijs, omdat mij dat altijd al heel erg trok. Dit is een van de kortste opleidingen die je kunt doen om snel gediplomeerd voor de klas te kunnen staan. Je hebt namelijk de mogelijkheid om het binnen één jaar af te ronden door je achtergrond, je werkverleden en het bachelordiploma dat je al hebt. Zodoende ben ik hier weer op de hogeschool terechtgekomen.

Mijn studieloopbaanbegeleider vanuit de hogeschool gaf aan dat mijn afstudeerproduct heel praktisch is en echt bijdraagt aan de ontwikkeling. Niet alleen aan de ontwikkeling van docenten, maar ook aan de ontwikkeling van het onderwijs en van de student.

Keuze voor onderzoek

Ik werk op het Albeda Zorgcollege in Rotterdam bij de mbo BBL-opleiding Maatschappelijke Zorg. Vanuit daar kwam de vraag of ik onderzoek wilde doen naar differentiatie in het onderwijs. Onder andere vanuit de onderwijsinspectie wordt namelijk gevraagd om gedifferentieerd te gaan werken en ook in het collegebeleidsplan van het Albeda staat dat ze willen toewerken naar gepersonaliseerd leren. Bij differentiatie gaat het erom dat je aansluit bij de leerbehoeften en verschillen van iedere student, zodat iedere student optimale leerresultaten kan behalen. Vanuit die kennis ontstond mijn hoofdvraag: hoe kan differentiatie ingebed worden in het onderwijsprogramma van de BBL-opleiding Maatschappelijke Zorg?

Differentiatie in de klas

Iedereen is verschillend en leert verschillend. De theorie stelt dat als je recht doet aan die verschillen, dus de student tegemoet komt in die verschillende manieren van leren, de prestatie en motivatie van die student omhoog gaat. Mijn onderzoek heeft zich daarom ook gericht op hoe dit ingebed kan worden in het onderwijsprogramma. Hiervoor heb ik observaties, enquêtes en literatuuronderzoek gedaan. Aan de hand hiervan heb ik een soort handleiding ontwikkeld die is onderverdeeld in negen verschillende hand-outs waarmee docenten direct aan de slag kunnen met differentiatie. Zo worden ze gelijk meegenomen in wat het is, wat voor voorwerk er nodig is en hoe ze het in de les kunnen toepassen.

Zoals ik net al zei is iedereen anders, dus misschien leert de een wel het beste door iets te maken en de ander door alleen de theorie te lezen. In de handleiding staan tips, waardoor docenten leren om bewuster na te denken over hoe ze erachter kunnen komen wat elke student nodig heeft en hoe zij daar hun les vervolgens op kunnen aanpassen. 

Er kwamen hele lovende reacties van mijn collega’s. Zij zeiden dat mijn handleiding heel bruikbaar is en dat ze ermee aan de slag wilden en konden gaan.

Differentiatie voor jou als docent

Bij het gaan inzetten van differentiatie zal de werkdruk van docenten in eerste instantie toenemen, je moet namelijk onderzoek doen naar wat de individuele student nodig heeft om optimaal te kunnen leren. Dit vraagt dus om meer voorwerk. Maar de theorie stelt ook dat als je dit voorwerk eenmaal gedaan hebt, je er dan uiteindelijk veel voor terugkrijgt. Je studenten kunnen dan bijvoorbeeld zelfstandig aan de slag gaan.

Gediplomeerd aan de slag

Ik ben in september 2020 begonnen met de opleiding en stage. In februari 2021 is mijn stagecontract omgezet naar een docentcontract. In het begin van je carrière als docent ben je nog heel erg zoekende naar wie je bent als docent, maar daar vind je gaandeweg je pad echt wel in. Ik zal als docent in de toekomst natuurlijk veel aandacht besteden aan differentiatie. Bij het Albeda Zorgcollege gaan wij nu ook aan de slag met de handleiding. Het is mooi om te zien dat mijn afstudeeronderzoek dus niet onderin de kast verdwijnt.

De overstap is niet zo groot als dat het lijkt. Binnen de hulpverlening was ik gewend om met groepen mensen te werken en in het onderwijs werk je ook met groepen mensen. Ik denk juist dat de mensen die uit het werkveld komen van toegevoegde waarde zijn voor de studenten die net startend zijn in het werkveld.

Meer weten?

Wil je meer lezen over de HL-Prijswinnaars van 2021 en de opleiding: