Onderzoek naar de behoefte aan (digitale) informatie van vaders over ouderschap en opvoederschap

27feb

Onderzoek naar de behoefte van vaders aan digitale informatie over ouderschap, in opdracht van Stichting Opvoeden.nl.

Door:	Merel Rietveld
Opleiding:	Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
Maand / jaartal:	Februari 2018
Project / thema:	Informatiebehoefte van vaders

"Ik heb nog nooit eerder een baby vastgehouden, misschien één keer. Dan weet je niet dat er nog zoveel bij komt kijken. Je moet een hoop regelen voordat je kind wordt geboren. Een handleiding zou handig zijn."

Vader

Aanleiding en onderzoeksvraag

In dit onderzoeksrapport wordt op basis van een literatuurstudie en kwalitatief onderzoek de informatiebehoefte van vaders onderzocht, in opdracht van lectoraat Ouderschap & Ouderbegeleiding en Stichting Opvoeden.nl. In het onderzoek staat de volgende hoofdvraag centraal: ‘Welke informatiebehoefte hebben vaders van kinderen van 0-4 jaar ten opzichte van het ouderschap en hoe kan Stichting Opvoeden.nl hierop inspelen?’. De deelvragen binnen het onderzoek gaan over de opvoedbeleving van vaders, opvoedvragen- en/of moeilijkheden en over de bronnen waar vaders opvoedinformatie opdoen.

Naast de (informatie)behoefte van vaders wordt tevens onderzocht wat respondenten van de website van Stichting Opvoeden.nl vinden. De vraagstelling is aan de hand van tien respondenten kwalitatief onderzocht, door het gebruik van diepte-interviews. De kwalitatieve onderzoeksbenadering is half-gestructureerd afgenomen, aan de hand van een topic-list. De transcripten van de interviews zijn gelabeld in het programma MaxQda. Aan de hand van thema’s zijn de resultaten uitgewerkt.

Literatuuronderzoek

In het theoretisch kader van het onderzoeksrapport worden thema’s rondom vaderschap behandeld zoals ouderschap, ouderlijk welzijn, de rol van vaders, verdeling tussen vaders en moeders en opvoedondersteuningsbehoeften van vaders. In de literatuurstudie komt voornamelijk naar voren dat wanneer vaders goed zijn voorbereid op de komst van het kind en mogelijke problemen of stressvolle situaties, dit ten goede komt aan de ouderlijke effectiviteit en het ouderlijk welzijn. Een goede voorbereiding aan de hand van opvoedinformatie zou bijdragen aan het aanstaand ouderschap. Ondanks dat er veel informatiebronnen zijn over opvoeding, sluit het aanbod onvoldoende aan op de behoefte van vaders. Dit komt doordat veel informatie van algemene aard is.

Praktijkonderzoek en resultaten

De methode- en resultatensectie van het onderzoeksrapport bestaat uit de verzameling en interpretatie van het kwalitatieve onderzoek. Uit de interviews blijkt dat vragen die vaders hebben voornamelijk praktisch van aard zijn, zoals vragen over erkenning, inventaris of de rolverdeling. Vaders willen vooral concreet antwoord op opvoedvragen, waarmee een probleem kan worden verholpen. Het blijkt dat veel vaders opvoedinformatie krijgen aangeboden via de partner. Verder verzamelen vaders deze informatie veelal via het internet, in het bijzonder door gebruik te maken van Google. De website van Stichting Opvoeden.nl was bij geen van de respondenten bekend. Vaders gaven aan dat de site er overzichtelijk uit zag en er gebruik gemaakt kan worden van een zoekmachine, wat voor veel vaders prettig is om direct op zoek te gaan naar de benodigde informatie. Niet alle teksten werden echter door de vaders als relevant beschouwd, zoals teksten die gedrag van hun kind verklaren. Daarnaast uitte de vaders hun twijfels over de betrouwbaarheid van de teksten, mede doordat zij niet weten door wie de teksten zijn geschreven. Vaders beoordelen de kwaliteit van een website in het algemeen veelal aan de hand van de opmaak. Informatie moet bondig zijn, maar wel de indruk geven dat de informatie kloppend en volledig is.     

"Ik heb een hoop sites gezien in mijn zoektocht naar informatie, maar deze site komt me niet bekend voor. Wel een gemiste kans, want als ik er zo naar kijk dan ziet het er goed uit."

Vader

Conclusies en aanbevelingen

Aan de hand van de literatuurstudie kan opgemaakt worden dat vaders voornamelijk behoefte hebben aan laagdrempelige en expliciete informatie, waarbij de digitale media de voorkeur heeft. Dit komt tevens naar voren in de afgenomen interviews. Vaders hebben geen behoefte aan achtergrondinformatie. Ze hebben voornamelijk concrete vragen, passend bij de leeftijds- en/of ontwikkelingsfase van het kind. Wanneer informatie leidt tot een oplossing, sluit dit het best aan op de behoefte van vaders. Het aanbod van Stichting Opvoeden.nl sluit momenteel niet volledig aan op de informatie- en ondersteuningsbehoeften van vaders. Uit het onderzoek is gebleken dat vaders twijfels hebben over de betrouwbaarheid en volledigheid van de website. Verder vinden de vaders niet alle informatie op de website relevant of passend bij een bepaald onderwerp. Aan de hand van het literatuur- en werkveldonderzoek zijn enkele aanbevelingen gedaan voor Stichting Opvoeden.nl om hen te helpen beter aan de sluiten bij de behoefte van vaders:

• Vaders zijn vooral op zoek naar praktische informatie, zoals de voorbereidingen op de bevalling.
• Vaders vinden het prettig als informatie kort en bondig weergegeven staat, onder andere met lijstjes of opsommingen.
• Vaders vinden het belangrijk dat websites en teksten er betrouwbaar en volledig uit zien. Daarnaast willen zij weten waar teksten vandaan komen of door wie ze zijn geschreven.