Hogeschool Leiden

De 'leer'kracht van groene schoolpleinen

Tijdens het vierjarige onderzoeksproject De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen is in kaart gebracht wat het effect is van groene schoolpleinen voor de ontwikkeling van kinderen op de basisschool. Tevens geeft het onderzoek schoolteams inzicht in hoe ze een groen schoolplein structureel kunnen gebruiken als onderwijsleeromgeving en welke expertise hiervoor nodig is bij leerkrachten (in opleiding).

Waarom is het onderzoek belangrijk?

Leerkrachten zien kansen en het belang van onderwijs buiten, maar ervaren een drempel om hier in hun dagelijkse praktijk vorm aan te geven. Onderwijs buiten is voor veel leerkrachten onbekend en dat maakt het spannend. Bovendien ervaren zij onvoldoende tijd en ruimte om met onderwijs buiten aan de slag te gaan. 

Daarbij worden schoolpleinen slechts in beperkte mate gebruikt als onderwijsleeromgeving. Basisschoolteams beschikken veelal niet over de juiste kennis en expertise om een integraal gebruik van het plein te realiseren in de dagelijkse onderwijspraktijk.

Lees meer over de achtergrond en meerwaarde van groene schoolpleinen

Leraar en kinderen in de tuin bij basisschool Tijstroom

Wat is het doel van het onderzoek?

Het onderzoeksproject De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen heeft tot doel om de opbrengsten van groene schoolpleinen voor het onderwijsleerproces te concretiseren en te beschrijven. De focus hierbij ligt op opbrengsten in het kader van: aandacht en concentratie, spel en beweging, en aspecten van de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen. Verder beoogt het project basisschoolteams te ondersteunen naar een integraal gebruik van groene schoolpleinen in het onderwijsleerproces.

Wat zijn de resultaten?

De eerste resultaten van het onderzoek ‘De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen’ laten zien dat groene schoolpleinen een positieve uitwerking op het welzijn van kinderen op de basisschool. Na het  ‘vergroenen’ waarderen kinderen een schoolplein beter. Ook kunnen kinderen zich na het spelen in de op een groen schoolplein zich beter kunnen concentreren in de klas. Verder zijn er aanwijzingen dat een groen schoolplein meisjes uitdaagt tot meer intensief beweeggedrag en dat het groene schoolplein pro-sociaal gedrag, met name bij jonge kinderen, stimuleert.

Op welke manier is het onderzoek opgezet?

Bij het onderzoek zijn tussen 2014 en 2016 gegevens verzameld bij leerlingen van de groepen 4, 5 en 6. Aan het onderzoek De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen deden negen basisscholen mee. Tijdens de voormeting in 2014 hadden alle basisscholen nog een betegeld schoolplein. Tussen de eerste meting en de tweede meting in 2015 vergroende vijf van de deelnemende scholen hun schoolplein. De overige vier fungeerden bij deze meting als controlescholen. In 2016 is vervolgens nog een vergelijkbare meting uitgevoerd. Nog weer een jaar later zijn nogmaals gegevens verzameld bij alle 9 scholen. 

Meer weten over de onderzoeksopzet en de methode van dataverzameling? Download de rapportage De ‘leer’kracht van schoolpleinen ( pdf, 3.73 MB ).

Twee meisjes op een boomstam en rennende jongen basisschool de Klimop

Wie zijn de samenwerkingspartners?

Het onderzoeksproject is uitgevoerd binnen een samenwerkingsverband van Hogeschool Leiden, Vrije Universiteit Amsterdam, IVN, Thomas More Hogeschool, de Sophia Stichting, Fonds 1818 en Rijksuniversiteit Groningen. 

Het onderzoek werd mede mogelijk gemaakt door financiering uit de regeling RAAK-PRO van SIA (Stichting Innovatie Alliantie). SIA richt zich zich op het versterken van praktijkgericht onderzoek aan hogescholen, waarborgt de samenwerking met de beroepspraktijk en intensiveert relaties tussen hogescholen en andere kennisinstellingen.

Meer weten?

Wil je meer informatie of heb je vragen op het gebied van het (groene) schoolplein als speelleeromgeving, neem dan contact op met Dieuwke Hovinga,   [email protected].

Voorafgaand aan het onderzoeksproject ‘Leerkracht van groene schoolpleinen’ is het lectoraat Natuur en Ontwikkeling Kind ook betrokken geweest bij een pilotstudie naar de betekenis van groene schoolpleinen voor basisschoolleerlingen (tussen april 2012 en maart 2013). 

Nieuws groene schoolpleinen

Op de hoogte blijven van het nieuws over groene schoolpleinen? Bekijk het hele nieuwsoverzicht.