naar homepagina
Hogeschool Leiden

Serie 1: Buitenbooster 9

In deze Buitenbooster nemen de onderzoekers je mee in de wereld van even, evenwicht & evenwichtig. Welke activiteiten kun je allemaal ondernemen? Kortom: 50 boosters die je buiten met even, evenwicht & evenwichtig gedaan moet hebben.

Natuur is elke dag anders. Korte dagen, lange dagen. 21 maart is het buiten vrijwel even lang licht als dat het donker is. En de maan, is zij precies half vol? Er is zoveel te onderzoeken en te experimenteren. Op naar buiten! 

Maar wat kun je allemaal doen? Daarom dit bouwpakket ( pdf, 1.62 MB ) voor jou om zelf een zonmaan-mobile te maken met daarop de 50 boosters. Klik op de link en print hem uit. NB mocht je hem iets steviger willen maken dan kun je tussen de cirkels dun karton doen.

Download zonmaan-mobile ( pdf, 1.62 MB )

Zin in een challenge? Ga naar het Instagramaccount van Outdoor Learning & Living Academy en bekijk de zonmaan- challenge.

Nuances zien en balans brengen

Waarom naar buiten? De natuur geeft je ruimte om nuances te herkennen en te erkennen. Natuur is gewoon zo. In de week van de verkiezingen met hoge en lage peilingen, linkse en rechtse stellingnamen en antwoorden die in een ja of nee moeten worden gegoten, leeft de natuur een evenwichtige week. De zon passeert de evenaar, het midden, de dagen zijn vrijwel even lang als de nachten. Het is geen winter meer en ook nog geen lente.

De natuur spiegelt een tussenruimte; let er maar eens op. Een enkel facet, zoals lentegroen, kent een rijke schakering. Door te ordenen, zoals van donker naar licht. Door omslagpunten te herkennen, zoals dit noem ik nog groen en dat is geel, onderzoek je evenwichtspunten. Je kunt ook nagaan hoe dit voor jezelf werkt, en hoe het in je doorwerkt. Alles heeft een midden. Je kan het op oneindig veel manieren uitvinden.

Herstellen en opladen

Intense buitenervaringen in en met natuur zijn direct verbonden met de diepere lagen in ons zelf, met het onbenoembare en onverklaarbare, met het zinzoekende en zingevende. In die zin brengen natuurervaringen ons meer in ons zelf. We ervaren het als hervinden. We staan niet langer uit naar de buitenwereld om te reageren op alles wat op ons afkomt, maar vinden rust in ons zelf. Een rust die hernieuwde energie geeft om iets op te pakken, te ontwikkelen, te creëren. Hoe lekker om dit te ervaren in Coronatijd. Hoe nodig om dit te ervaren in Coronatijd!

Zachte fascinatie

Een bijzonder kenmerk van de natuur is dat het op een prettige manier de aandacht trekt, zonder dat het moeite kost. Dit fenomeen wordt ‘zachte fascinatie’ genoemd. Bij zachte fascinatie gaat het in de eerste plaats om visuele natuurervaringen: hoe onze blik automatisch wordt getrokken naar een blaadje dat naar beneden dwarrelt, een vlinder die voorbij fladdert, of wolken die langs de horizon schuiven.

Maar het treedt ook op bij andere zintuigen: onze oren die zich spitsen bij het zingen van een merel, een strand dat onweerstaanbaar uitnodigt om op blote voeten te lopen, of een bloeiende bloem waar je wel even aan moet ruiken. Deze voorbeelden illustreren de kracht van natuur als prikkel voor het opdoen van directe en aangename zintuiglijke ervaringen. Volgens de ‘Attention Restoration Theory’ (Kaplan & Kaplan, 1989) speelt zachte fascinatie een belangrijke rol in de rustgevende effecten van natuur.

Tijdens de ervaring van zachte fascinatie wordt geen beroep gedaan op de gerichte (moeite kostende) aandachtcapaciteit, waardoor er rust en ruimte in het hoofd komt, met allerlei gunstige effecten op het concentratievermogen en de zelfbeheersing. Dit maakt de natuur, zoals treffend omschreven door wetenschapsjournalist Mark Mieras (2015), tot een ‘vluchtheuvel voor de overbelaste geest’. Deze theorie krijgt steun uit onderzoek waaruit blijkt dat kinderen en volwassenen tijdens of na een verblijf in de natuur beter presteren op complexe taken die een beroep doen op executieve functies zoals het verbinden van letters en getallen (zie bijv., Van den Berg, 2011).’

Achtergrondinformatie