Tulpenveld

Een geschikte bodem voor duurzame tulpenteelt

De bollenteelt staat voor een enorme uitdaging, de sector moet overgaan van een chemisch gestuurde teelt naar een duurzame, meer natuurlijke teelt. De bodem is van cruciaal belang voor de productie van een vitaal en weerbaar gewas. Een geschikte bodem voor de tulp of elk ander gewas vereist precisie microbiologie voor het verkrijgen van de juiste op het gewas afgestemde microbiologische flora van de bodem, de zgn. bodemmicrobiota. 

Dit vereist maatregelen zoals de input van (micro) organismen met antagonistische werking tegen ziekten en plagen, het toevoegen van groeibevorderaars zoals mycorrhiza en andere grondverbeterings- en grondbewerkingsmethoden. Om het effect van deze maatregelen te kunnen monitoren zal een “metagenomics” platform worden ontwikkeld waarmee de bodem (micro)biologie zo volledig mogelijk taxonomisch en functioneel in kaart kan worden gebracht. Dit geeft de mogelijkheid om bodemkwaliteitsindicatoren en natuurlijke gewasbeschermingsmiddelen te ontwikkelen voor het optimaal geschikt maken van de bodem voor de teelt van tulpen. 

De doelstelling van dit project is het verkennen van de opties om een adviessysteem te ontwikkelen op basis van de metagenomics analyse van de bodem. We willen nagaan in hoeverre meetgegevens kunnen dienen als basis voor adviezen over het in stand houden/verbeteren van de functionele bodembiodiversiteit en vaststellen wat de praktische bruikbaarheid is van de uitkomsten bij routinematig bodemonderzoek. 

In het project wordt de samenwerking aangegaan met verschillende partijen. In de eerste plaats worden de eindgebruikers (tulpentelers) actief betrokken bij het project. Daarnaast wordt samengewerkt met bedrijven die producten en adviezen leveren ter verbetering van de bodem. 

Kennisinstellingen (Naturalis en Universiteit Leiden) zorgen voor aanvulling van de aanwezige expertise. Overige organisaties zoals KAVB, Greenport Duin- en Bollenstreek en IGH BV) zijn betrokken om de kennis die het project oplevert breed te kunnen delen 

Hogeschool Leiden

Technieken

  • Analyse van (meta)genomen 
  • DNA extractie 
  • Illumina Next Generation (MiSeq of HiSeq) sequencing Techniek 
  • DNA-isolatie bodemmonsters 
  • Nanopore sequencing (MinION) 

Resultaten

De resultaten van het project laten zien dat het ontwikkelde platform geschikt is als meetinstrument voor de bodem: van 112 bodemsamples konden bacteriën en schimmels worden geïdentificeerd mbv nanoporesequencing en in geclassificeerde taxa worden weergegeven. Daarbij bleek de biodiversiteit in zandgrond hoger dan die in klei. Om tot een adviessysteem te komen is meer onderzoek nodig naar de betekenis van de meetresultaten. 

In het project is actief samengewerkt met de eindgebruikers en met bedrijven die bodemverbeteringsproducten en -adviezen leveren. Kennisinstellingen zorgden voor aanvulling op de al aanwezige expertise. Netwerkorganisaties deelden de opgeleverde kennis via hun online website.

Projectinformatie

Type project 

RAAK-mkb 

Looptijd 

1-9-2018 t/m 1-5-2021 

Status 

Afgerond 

Onderzoeksgroep(en) 

Innovatieve Moleculaire Diagnostiek, Bio-informatica 

Projectleiding 

Floyd Wittink (BI) 

Docentonderzoeker(s) 

Wouter van Zon (BM), Anita Dirks (BM) 

Analist(en) 

Mara Kroner (BM), Angela Hoogenboom (BM), Stef Pieterman (BI)

Student(en) 

1 BM student 4e jaars; 1 BI student 4e jaars

Partner(s) 

CML, Naturalis, Koppert, BaseClear, LIOS, Rabobank, KAVB, IGH, Vertify, Greenport Duin- en Bollenstreek, Telers