Verantwoording 2022

Dit is de verantwoording van het lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg over de bijdrage aan de beroepspraktijk en maatschappij, aan onderwijs en professionalisering en aan kennisontwikkeling in 2022. 

Beroepspraktijk en maatschappij

Het lectoraat AG heeft in 2022 onderzoeksresultaten gepubliceerd over de specifieke aspecten van de antroposofische Vaktherapie (fenomenologie en impressief werken), de klantervaringen met AG, de meerwaarde van Natuurlijke Kraamzorg, beschermende gezondheidsfactoren in de antroposofische VG zorg, de kenmerken van antroposofische natuurlijke middelen, en de veiligheid en effecten van natuurlijke middelen bij urineweginfecties. Belangrijke netwerken waarin samengewerkt is, zijn onder meer: netwerk lectoren vaktherapie/ KenVAK, Vitale Delta, Medical Delta, JPIAMR en de internationale Anthroposophic Medicine Research Council. Met het AG veld is een proces gegaan waarmee door vraagarticulatie en co-creatie een strategische onderzoeksagenda ontwikkeld is voor de komende projectperiode (2023-2026). Voor de IVAA (internationale antroposofische artsenvereniging) is een scoping review gedaan naar de wetenschappelijke literatuur over “training in anthroposophic medicine”. Hiermee is een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling en acceptatie van een “WHO benchmark for training in anthroposophic medicine”.

Vaktherapie (AG)

De senior onderzoeker ondersteunt de Federatie Vaktherapeutische Beroepen (FVB) in de voorbereiding naar beoordeling van vaktherapie in de geneeskundige GGz door Zorginstituut Nederland en is betrokken bij de herziening van de Generieke Module Vaktherapie, bij kwaliteitsintsituut Akwa GGz.

Geparticipeerd wordt in KenVak, als onderzoeker met portefeuille samenwerking met beroepspraktijk. Aan de kennisinnovatoren van de verschillende vaktherapeutische beroepsverenigingen is een lezing gegeven over evidence based practice en opname van vaktherapie in multidisciplinaire richtlijnen en zorgstandaarden.

Onderwijs en professionalisering

Het lectoraat werkt samen met de opleiding Vaktherapie AG aan (o.a.) het thema werkingsmechanismen, waarbij het doel is meer inzicht te krijgen in werkingsmechanismen die een rol spelen in Vaktherapie AG en het begrijpelijk en toegankelijk maken van de rationale achter de werking van Vaktherapie AG. Dit thema wordt uitgewerkt tot een volwaardige onderzoekslijn met afstudeerprojecten voor vierdejaars studenten Vaktherapie AG.

In voorgaande jaren zijn voor verschillende studenten behandelmodules ontwikkeld in het kader van hun afstudeeronderzoek. Dit jaar heeft een student, in opdracht van het lectoraat, de ontwikkelde modules op gebied van beeldende therapie bij ADHD gebundeld tot een behandelmodule naar het format van de beroepsvereniging FVB). Docentonderzoekers Vaktherapie hebben dit verder opgewerkt en ingediend bij de commissie product- en modules van de FVB. Dit werd positief beoordeeld en werd beloond met een begeleid schrijftraject, wat zal leiden tot opname van de eerste Vaktherapie AG behandelmodule in de Databank Vaktherapie.

De senior docent-onderzoeker Vaktherapie heeft een toepassingsgerichte professionalisering voor docenten op gebied van ‘Onderzoek in Onderwijs geïnitieerd (elke onderwijsperiode (4x per jaar)) m.b.t. EBP en het betrekken van actuele inzichten vanuit vaktherapeutisch onderzoek in het onderwijs.

De eerder ontwikkelde richtlijn voor case reports voor vaktherapie AG (CARE-AAT) is dit jaar verder ontwikkeld tot een format voor case reports voor toepassing in de opleiding Vaktherapie, jaar 3 (onderzoeksvaardigheden 3), en daarvoor is aangepast onderwijs ontwikkeld.

Bij het lectoraat is er een flexibele formatieruimte gecreëerd (0,2 fte) voor docenten Vaktherapie die zich op gebied van onderzoeksvaardigheden verder willen ontwikkelen.

De lector gaf les in de Master Fysiotherapie en Wijkgerichte Beweegzorg en was opdrachtgever voor diverse studenten (o.m. Honours Vitaliteit). Buiten de hogeschool is les gegeven aan diverse doelgroepen: artsen (Academy for Integrative Medicine), zorgprofessionals (Academie Antroposofische Gezondheidszorg), filosofie studenten (Univ. Milaan), onderzoekers (Univ. Of Southampton).

Kennisontwikkeling

Publicaties

Er zijn in 2022 zeven publicaties verschenen en 13 presentaties gehouden in binnen en buitenland. Thema’s van de publicaties waren: impressief en expressief werken binnen vaktherapie-AG; kenmerken van antroposofische geneesmiddelen en overeenkomsten en verschillen met reguliere medicatie; de wetenschappelijke literatuur over onderwijs in de antroposofische gezondheidszorg als input voor de WHO “Benchmarks for training in anthroposophic medicine”; klantervaringen met antroposofische gezondheidscentra (therapeutica) gemeten met de PREM AG; de meerwaarde van Natuurlijke Kraamzorg; beschermende gezondheidsfactoren in de antroposofische VG zorg; en de effecten van natuurlijke middelen bij de preventie en behandeling van urineweginfecties.

Bekijk het publicatieoverzicht

Presentaties

• Research in Anthroposophic Medicine tijdens het World Goetheanum Forum (Zwitserland) (Baars) 
• George Lewith memorial lecture. Primary Care Research Centre, University of Southampton (Engeland) (Baars) 
• Research in Anthroposophic Medicine. ECHAMP Annual Membership Assembly (België) (Baars) 
• De bijdrage van Antroposofische Gezondheidszorg aan de vier pijlers van Integrative Medicine, Academy Integrative Medicine, Zeist. (Baars) 
• De voortgang van het Professional Doctorate traject aan Raad van Toezicht Hogeschool Leiden. (Baars) 
• Lezing Evidence based practice en kwaliteitsstandaarden, bij de heidag van de kennisinnovatoren van de FVB, Nijmegen. (Abbing) 
• Onderzoek naar de Meerwaarde van Natuurlijke Kraamzorg. Symposium over Natuurlijke Kraamzorg (Kreijen) 
• Mechanisms of change in Creative arts therapies. Definitions and research directions. Ecarte. (Litouwen) (Abbing en de Witte) 
• Onderzoek naar Integrative Medicine, Academy Integrative Medicine, Zeist. (Baars) 
• Definitions of Health”. Master Philopsophy, Univ. of Milan. (Baars) 
• Holistische gezondheidszorg. Stichting Cultureel Ontmoetingshuis Leiden. (Baars) 
• Traject met Zorginstituut Nederland, naar beoordeling van Vaktherapie; presentatie bij directeurenoverleg van Coöperatie KenVak; Hogeschool Utrecht. (Abbing) 
• Evidence based practice en kwaliteitsstandaarden,, bij de Evidence Poule van de Federatie Vaktherapeutische Beroepen. (Abbing)