Slaaponderzoek bij het jonge kind; een andere aanpak
6 april 2022 - Nicole Weerts is weer een stap verder in haar onderzoek naar slaapproblemen bij jonge kinderen. Hier lees je alles over de achtergrond en het onderzoek.
Achtergrond
Het onderzoek gaat over het ontstaan van slaapproblemen bij jonge kinderen in de leeftijd van 6- 36 maanden en het onderzoeken van de effectiviteit van een gecombineerde behandeling.
De gecombineerde behandeling kan bestaan uit een combinatie van twee of meerdere reguliere en antroposofische therapieën zoals bijvoorbeeld antroposofische geneesmiddelen, voedingstherapie, ouderbegeleiding, sensorische informatieverwerking en ritmische massage. Deze behandeling wordt vergeleken met de standaardbehandeling die uit slaaphygiënische adviezen en een gedragsmatige aanpak bestaat.
Slapen is een vaardigheid die geleerd moet worden. Om te kunnen leren slapen heeft een kind een omgeving nodig die de basis voor het slapen verzorgt. De ontwikkeling van een dag- en nachtritme, het zelf leren in- en doorslapen zijn belangrijke vaardigheden die een klein kind leert in de eerste 1000 dagen. Slaapproblemen kunnen voor veel problemen zorgen zowel bij de ouders als het kind. Voor de omgeving is het stressvol en uitputtend, het kind is mogelijk prikkelbaar en ontwikkelt zich minder goed dan misschien verwacht wordt.
De standaardbehandeling van slaapproblemen omvat slaaphygiënische adviezen en wordt gecombineerd met een gedragsmatige aanpak wanneer deze onvoldoende werken. Ouders worden begeleid om het kind bijvoorbeeld steeds kort te laten huilen en/of om de bedtijden te verschuiven. Voor de werkzaamheid van deze aanpak is voldoende wetenschappelijk bewijs.
Toch blijken er argumenten te zijn om te onderzoeken of andere behandelingen ook werkzaam zijn. De standaardbehandeling vraagt veel van ouders, er zijn kinderen die qua temperament of aanleg meer hulp nodig hebben en er is vanuit ouders en behandelaren steeds meer vraag naar een kindgerichte benadering. De kindgerichte benadering is in opkomst, bijvoorbeeld de Possum baby sleep methode maar er is nog weinig tot geen wetenschappelijk bewijs voor de werkzaamheid.
De eerste 1000 dagen van een kind; liefst 500 slapend! Investeren in de slaap kan het verschil maken voor later.
Nicole Weerts
De gecombineerde behandeling zoals deze wordt aangeboden binnen het antroposofisch werkveld (o.a. kindertherapeuticum in Zeist) kenmerkt zich door een kind- en oudergerichte benadering. Het ontwikkelingsniveau van het kind en de mogelijkheden van de ouders vormen de basis voor een individu gerichte aanpak van het slaapprobleem.
Onderzoek
Het onderzoek bestaat uit twee fasen:
- Een haalbaarheidsstudie
- Een effectiviteitsstudie
De haalbaarheidsstudie is op dit moment (maart 2022) bijna afgerond. In de haalbaarheidsstudie is de onderzoeksopzet van de effectiviteitsstudie onderzocht op de belastbaarheid van deelnemers en onderzoekers, op de juiste keuze van de meetinstrumenten en op belangstelling voor deelname. De eerste resultaten zijn goed. Er is zeker genoeg belangstelling! De onderzoeksopzet zal iets aangepast worden zodat deelnemers minder metingen hoeven te ondergaan.
In de effectiviteitsstudie die, naar we verwachten, vóór de zomer van 2022 zal starten zullen we twee groepen deelnemers met elkaar vergelijken.
De ene groep krijgt de standaardbehandeling met slaaphygiënische adviezen en/ of een gedragsmatige aanpak. De andere groep wordt voor diagnostiek op het Kindertherapeuticum gezien en zal de samengestelde behandeling óf in Zeist óf in de thuisregio ontvangen.
Resultaten
De beide behandelgroepen worden met elkaar vergeleken op het behandeleffect (verbetert de behandeling de slaapduur?) maar ook op de ervaren stress gedurende de behandeling, de ontwikkeling van slaapvaardigheden en zelf regulerende vaardigheden.
Doel
We willen met dit onderzoek een bijdrage leveren aan de wetenschappelijk onderbouwing van de effectiviteit van een kindgerichte slaapinterventie.
De kindgerichte slaapinterventie sluit aan bij de ontwikkeling van het kind en bij de mogelijkheden van ouders om hun kind beter te leren slapen. Door de individuele aanpak is er sprake van maatwerk en we hopen dat ouders en kind minder stress ervaren en dat het inzicht van ouders in het (slaap)gedrag van hun kind toeneemt.
Onderzoeker en (co) promotor
Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Hogeschool Leiden en Universiteit Leiden, in opdracht van het Kindertherapeuticum te Zeist.
- Nicole Weerts (Hogeschool Leiden, Universiteit Leiden, Kindertherapeuticum)
- Erik Baars (Hogeschool Leiden)
- Hanna Swaab (Universiteit Leiden)
- Kristiaan van de Heijden (Universiteit Leiden)